Miejska Biblioteka

Kapitał społeczny i edukacja

Autor: Mikiewicz, Piotr

Publikacja jest odpowiedzią na pewne uwiedzenie nauk społecznych pojęciem kapitału społecznego, jednym z najczęściej używanych narzędzi teoretycznych we współczesnej socjologii. Książka Piotra Mikiewicza to systematyczne przedstawienie różnych sposobów rozumienia kapitału społecznego i wykorzystywania tej kategorii w analizach edukacji i systemu szkolnictwa. Cel, który stawia sobie autor, to odpowiedź na pytanie,

czy pojęcie to może być przydatne w badaniu wpływu edukacji na zajmowaną pozycję społeczną. Wielką zaletą książki jest przyjrzenie się różnym ujęciom kapitału społecznego. Okazuje się, że w zależności od przyjętej perspektywy teoretycznej termin kapitał społeczny zmienia swoje znaczenie i swoją funkcję w badaniu związku między systemem szkolnictwa a społeczeństwem. Jeśli to pojęcie ma być przydatne w analizach edukacyjnych, niezbędne jest zrozumienie jego całego zaplecza teoretycznego, a także konsekwencji analitycznych wynikających z różnorodności koncepcji posługujących się tą kategorią.

Zobacz pełny opis

---

1. Podziękowania
2. Wstęp
3. Teoria, metafora, problem społeczny – o znaczeniu konstrukcji teoretycznych w poznawaniu rzeczywistości. Nota metodologiczna
4. Teoria i metafora
5. Problem społeczny
6. CZĘŚĆ PIERWSZA. EDUKACJA I JEJ ZWIĄZEK ZE STRUKTURĄ SPOŁECZNĄ W SPOŁECZEŃSTWIE PÓŹNEJ NOWOCZESNOŚCI
7. Rozdział 1. Edukacja i struktura społeczna
8. Rozdział 2. Ekspansja edukacyjna i jej społeczne konsekwencje
9. Rozdział 3. Od czego zależy nasz edukacyjny los – mechanizmy warunkowania selekcji społecznych w edukacji
10. CZĘŚĆ DRUGA. METAFORYKA KAPITAŁU SPOŁECZNEGO JAKO NARZĘDZIE WŁĄCZENIA SZERSZEGO KONTEKSTU SPOŁECZNEGO DO ANALIZ EDUKACYJNYCH
11. Rozdział 4. Kapitał społeczny jako perswazyjna metafora – o „modzie” na kapitał społeczny i ekonomizacji nauk społecznych
12. 4.1. Kapitał społeczny – próba ogólnego zdefiniowania
13. 4.2. Dlaczego koncepcja kapitału społecznego budzi wątpliwości?
14. Rozdział 5. Różne teoretyczne umocowania pojęcia kapitału społecznego
15. 5.1. Kapitał społeczny jako zasób w grze habitusów w polu – teoria Pierre’a Bourdieu
16. 5.1.1. Pole, habitus i klasa społeczna
17. 5.1.2. Kapitały (ekonomiczny, kulturowy, społeczny i symboliczny)
18. 5.1.3. Strategiczna gra kapitałem społecznym w polu
19. 5.2. Kapitał społeczny jako zasób i gwarant wymiany – teoria Jamesa S. Colemana
20. 5.2.1. Aktorzy i zasoby, interesy i kontrola
21. 5.2.2. Struktury działania
22. 5.2.3. Wymiana społeczna
23. 5.2.4. Proste i złożone relacje
24. 5.2.5. Potrzeba norm
25. 5.2.6. Kapitał społeczny – jego formy i funkcje
26. 5.2.7. Powstawanie, utrzymywanie i destrukcja kapitału społecznego
27. 5.3. Demokracja i kapitał społeczny – podejście Roberta D. Putnama
28. 5.3.1. Kapitał społeczny jako fundament efektywnej demokracji – wnioski z badań nad wzajemnym uwarunkowaniem polityki i ekonomii
29. 5.3.2. Bonding i bridging – defnicja i wymiary kapitału społecznego
30. 5.3.3. Dopełnienie i rozwinięcie teorii – kapitał społeczny w ujęciu Michaela Woolcocka i Davida Halperna
31. 5.4. Sieci i dziury strukturalne – kapitał społeczny w perspektywie teorii sieci w ujęciu Nana Lina
32. 5.4.1. Trzy teorie kapitału
33. 5.4.2. Kapitał społeczny jako podstawa organizacji struktury społecznej
34. 5.4.3. Osiąganie statusu i kapitał społeczny
35. 5.4.4. Kapitał społeczny i kreowanie się struktury społecznej – dążenie do zdobycia większych zasobów jako mechanizm generowania porządku społecznego
36. Rozdział 6. Cztery teorie – cztery kapitały?
37. CZĘŚĆ TRZECIA. KONSEKWENCJE EMPIRYCZNE ODMIENNEJ METAFORYKI W BADANIACH EDUKACYJNYCH
38. Rozdział 7. Znaczenie struktur rodzinnych i międzyrodzinnych dla efektywności szkoły – edukacja w perspektywie teorii Jamesa S. Colemana
39. 7.1. Przykład I: Rodzina i zbiorowość w badaniu zagrożenia odpadem szkolnym
40. 7.2. Przykład II: Wpływ kapitału społecznego na przechodzenie przez progi selekcyjne
41. 7.3. Przykład III: Relacje rodziców ze szkołą
42. 7.4. Przykład IV: Szkolny i rodzinny kapitał społeczny
43. 7.5. Podsumowanie: charakterystyka badań realizowanych przez pryzmat teorii Jamesa S. Colemana
44. Rozdział 8. Znaczenie klasy społecznej dla aktywności rodziny w podnoszeniu szans edukacyjnych jednostek – kapitał społeczny w polu edukacji według Pierre’a Bourdieu
45. 8.1. Przykład I: Kapitał społeczny na rynku edukacyjnym
46. 8.2. Przykład II: „Obcość” i „swojskość” kultury szkolnej dla rodzin z różnych klas społecznych
47. 8.3. Przykład III: Zaangażowane wychowanie vs swobodny rozwój, czyli klasowe różnice w wykorzystaniu kapitału społecznego
48. 8.4. Przykład IV: Klasy rodzicielskiego wyboru i przypadkowego zapisu
49. 8.5. Przykład V: Szkoła jako miejsce budowania kapitału społecznego dla uczniów pochodzących z niższych warstw
50. 8.6. Przykład VI: Dlaczego próby budowy kapitału społecznego w środowiskach zagrożonych wykluczeniem nie przynoszą spodziewanych efektów
51. 8.7. Podsumowanie: Charakterystyka sposobu wykorzystania koncepcji kapitału społecznego w badaniach inspirowanych teorią Pierre’a Bourdieu
52. Rozdział 9. Edukacja i społeczność lokalna – kapitał społeczny i edukacja według Roberta D. Putnama
53. 9.1. Przykład I: Wpływ wykształcenia na poziom kapitału społecznego
54. 9.2. Przykład II: Edukacja i kapitał społeczny na różnych poziomach organizacji struktury społecznej
55. 9.3. Przykład III: Wpływ społeczności na ukończenie szkoły w planowanym terminie
56. 9.4. Przykład IV: Związek kapitału społecznego z edukacją w Diagnozie Społecznej
57. 9.5. Przykład V: Kapitał społeczny w szkołach różnego szczebla w perspektywie biograficznej
58. 9.6. Podsumowanie: Charakterystyka sposobu prowadzenia badań inspirowanych teorią Roberta D. Putnama
59. Rozdział 10. Teoria sieci Nana Lina – sieci dla edukacji
60. 10.1. Przykład I: Dostęp do wsparcia instytucjonalnego dzięki sieciom społecznym
61. 10.2. Przykład II: Sieci w różnych klasach społecznych
62. 10.3. Przykład III: Sieci społeczne w środowisku wiejskim
63. 10.4. Przykład IV: Współbieżne aspiracje oraz działania rodziców i dzieci
64. 10.5. Przykład V: Sieci społeczne w elitarnej uczelni
65. 10.6. Podsumowanie: Charakterystyka realizacji badań inspirowanych teorią sieci Nana Lina
66. Rozdział 11. Kapitał czy kapitały? Jakie konsekwencje analityczne i pragmatyczne wynikają z zastosowania odmiennych modeli?
67. Zakończenie
68. Bibliografia
69. Indeks nazwisk

Zobacz spis treści