Elementy socjologii
Niniejszy Wybór tekstów został przygotowany z myślą o potrzebach poznawczych wyraźnie określonej grupy czytelników, którą stanowią słuchacze policealnych szkół pracowników służb społecznych. Jego zawartość tematyczna i układ strukturalny pozostają w ścisłym związku z realizowanym w tych szkołach programem zajęć z zakresu Wprowadzenia do socjologii. W tym programie uwzględniono
zagadnienia mieszczące się w kręgu zainteresowań socjologii ogólnej i stanowiące elementy podstawowego kanonu wiedzy socjologicznej. Są to przede wszystkim takie zagadnienia, których znajomość może być przydatna dla absolwentów wspomnianych szkół - przyszłych pracowników socjalnych, niezależnie od obszaru rzeczywistości, z którym będą wiązać swoją przyszły aktywność profesjonalną i typu problemów, z którymi będą się stykać.Przyjęta przez nas koncepcja prezentowanego Wyboru opierała się nie tylko na założeniu, że zamieszczone w nim teksty winny wykazywać związek tematyczny z treściami programowymi przedmiotu Wprowadzenie do socjologii, lecz wyrażała się także w zamiarze zapoznania czytelników z pracami wybitnych polskich socjologów, reprezentujących różne orientacje teoretyczne i metodologiczne. Chodziło nam również o to, aby przedstawione teksty spełniały jednocześnie trzy kryteria: miały charakter syntetyczny, były interesujące oraz napisane w sposób przystępny, nie zniechęcający do lektury. Starałyśmy się, w miarę możliwości, wybrać takie teksty, które umożliwiając czytelnikom zapoznanie się z podstawowymi kategoriami pojęciowymi socjologii, pobudzałyby ich wyobraźnię socjologiczną i zachęcały do samodzielnego myślenia.W Wyborze znalazły się zarówno teksty pióra nieżyjących już klasyków polskiej socjologii, jak również prace napisane przez współczesnych twórców, reprezentujących różne ośrodki naukowe.Wybór, skomponowany z ośmiu rozdziałów, omawia następujące zagadnienia: Socjologia jako dyscyplina naukowa; Rola socjologii w poznawaniu i rozumieniu rzeczywistości społecznej; Człowiek jako istota społeczna; Kulturowe podstawy życia społecznego; Więź społeczna, jej tworzenie się i przejawy; Struktury społeczne: zagadnienia ogólne; Struktury społeczne: egzemplifikacje; Wybrane metody i techniki badań socjologicznych stosowane w pracy socjalnej.Prezentację tekstów poprzedza przygotowane przez nas krótkie wprowadzenie, które ma na celu podkreślenie najważniejszych myśli cytowanych autorów, niekiedy także streszczenie trudniejszych w odbiorze fragmentów ich wywodów, a także uzasadnienie celowości analizy danego problemu z punktu widzenia potrzeb poznawczych pracowników socjalnych.Tytuły tekstów odpowiadają tytułom rozdziałów lub podrozdziałów prac, z których zostały zaczerpnięte.Na końcu każdego rozdziału zamieszczono pytania sprawdzające (opatrzono je numeracją odpowiadającą pozycji danego tekstu w określonym rozdziale) oraz podano problemy do dyskusji w grupie i zadania do indywidualnego lub grupowego wykonania, a także propozycje lektur uzupełniających.Niektóre teksty mogą zawierać sformułowania i terminy, z którymi student spotka się po raz pierwszy. Zanim osoba prowadząca zajęcia zada do przeczytania tekst, powinna wyjaśnić kwestie czy definicje, które, jej zdaniem, mogą być niezrozumiałe. Problemy do dyskusji w grupie oraz zadania indywidualne lub grupowe są pomyślane jako pomoc i materiał dydaktyczny dla prowadzących zajęcia.W niektórych tekstach, dla większej przejrzystości wprowadzono pewne skróty, we wszystkich natomiast pominięto przypisy i notki bibliograficzne.
Zobacz pełny opis| Odpowiedzialność: | wybór Maria Bocheńska-Seweryn, Krystyna Kluzowa. |
| Seria: | Biblioteka Pracownika Socjalnego |
| Hasła: | Socjologia Socjalizacja Społeczeństwo Kultura - socjologia Więź społeczna Struktura społeczna Socjologia - metodologia Socjometria Podręczniki |
| Adres wydawniczy: | Katowice : "Śląsk" , 1999. |
| Opis fizyczny: | 334 s. ; 20 cm. |
| Skocz do: | Dodaj recenzje, komentarz |
- Słowo wstępne
- Rozdział I. Socjologia jako dyscyplina naukowa
- Wprowadzenie
- 1. Kłopoty z przedmiotem i zakresem socjologii
- 2. Źródła i etapy rozwoju socjologii
- 3. Czynniki opóźniające narodziny socjologii
- 4. Kryzys socjologii, czyli w poszukiwaniu nowego paradygmatu
- Pytania sprawdzające wiedzę
- Zagadnienia do dyskusji i zadania
- Lektury uzupełniające
- Rozdział II. Rola socjologii w poznawaniu i rozumieniu rzeczywistości społecznej
- Wprowadzenie
- 1. Dwa sposoby patrzenia na ludzi i ludzkie zbiorowości
- 2. Rozumienie zjawisk społecznych a problem metodologicznej odrębności humanistyki
- 3. Przedmioty świata pozaludzkiego w oczach socjologa
- 4. Pięć funkcji socjologii
- 5. Znaczenie teorii dla praktyki
- Pytania sprawdzające wiedzę
- Zagadnienia do dyskusji i zadania
- Lektury uzupełniające
- Rozdział III. Człowiek jako istota społeczna
- Wprowadzenie
- 1. Człowiek
- 2. Określenie osobowości
- 3. Proces socjalizacji
- 4. Pojęcie postawy
- Pytania sprawdzające wiedzę
- Zagadnienia do dyskusji i zadania
- Lektury uzupełniające
- Rozdział IV. Kulturowe podstawy życia społecznego
- Wprowadzenie
- 1. Kultura
- 2. Struktura wewnętrzna kultury
- 3. Ciągłość i zmienność wspólnot kulturowych
- 4. Określenie kultury masowej
- Pytania sprawdzające wiedzę
- Zagadnienia do dyskusji i zadania
- Lektury uzupełniające
- Rozdział V. Więź społeczna - jej tworzenie się i przejawy
- Wprowadzenie
- 1. Interpretacje "więzi społecznej"
- 2. Więzi społeczne: ich rodzaje
- 3. Więź społeczna i jej komponenty
- Pojęcie i komponenty więzi społecznej
- Styczności wstępnymi etapami kształtowania się więzi
- Wzajemne oddziaływania i wzory działań społecznych
- Stosunki i zależności społeczne
- Instytucje społeczne
- Kontrola społeczna
- Organizacja społeczna
- Znaczenie zjawiska więzi społecznej
- Pytania sprawdzające wiedzę
- Zagadnienia do dyskusji i zadania
- Lektury uzupełniające
- Rozdział VI. Struktury społeczne - zagadnienia ogólne
- Wprowadzenie
- 1. Pojęcie struktury społecznej: próba uogólnienia
- Cel analizy
- Ogólne pojęcie struktury
- Życie społeczne a struktura społeczna
- Cztery wymiary struktury społecznej
- Struktura społeczna z perspektywy jednostki
- 2. Co to jest makrostruktura społeczna
- Kryteria zasadnicze
- Cechy makrostruktur jako zbiorowości społecznych
- 3. Niektóre zagadnienia mikrostruktur społecznych
- 4. Znaczenie i funkcje struktur średniego rzędu
- Pytania sprawdzające wiedzę
- Zagadnienia do dyskusji i zadania
- Lektury uzupełniające
- Rozdział VII. Struktury społeczne – egzemplifikacje
- Wprowadzenie
- 1.Mała grupa społeczna - główny przedmiot badań mikrosocjologii strukturalnej
- 2.Typologia grup społecznych
- Typologia F. Tónniesa i Ch. H. Cooleya
- Grupy małe i grupy duże
- Grupy formalne i nieformalne
- 3.Instytucja czy sprawa prywatna? [rodzina]
- 4. Grupy celowe
- 5. Teoria grup odniesienia. Uwarunkowania wyboru grup odniesienia normatywnego
- 6. Społeczności lokalne
- 7. Co to znaczy: naród?
- 8. Analiza socjologiczna państwa
- Koncepcje państwa
- Fazy kształtowania się państwa
- Państwo i jego funkcje
- Władza państwowa
- Dwa modele sprawowania władzy państwowej
- 9. Zróżnicowanie społeczne
- 10. Stratyfikacja społeczna
- Hierarchie ról społecznych
- Przywileje środków konsumpcji
- Władza
- Środki konsumpcji i władza
- Przywileje prestiżu
- Co to znaczy: "stosunki zależności między grupami"?
- Wewnętrzna struktura warstw i ostrość granic
- Pytania sprawdzające wiedzę
- Zagadnienia do dyskusji i zadania
- Lektury uzupełniające
- Rozdział VIII. Wybrane metody i techniki badań socjologicznych stosowane w pracy socjalnej
- Wprowadzenie
- 1. Pojęcie metody i jej związek z teorią
- 2. Etapy procesu badawczego
- Wprowadzenie
- Wstępne sformułowanie problemu
- Eksplikacja problematyki badawczej
- Wyjaśnienie (eksplikacja) oraz uszczegółowienie problematyki badawczej
- Wybór i uzasadnienie hipotez badawczych
- Operacjonalizacja problematyki
- Wybór zbiorowości, w której będą realizowane badania
- Wybór metod i technik badawczych
- Wybór bazy źródłowej
- Wybór zasad, kryteriów i technik analizy wyników badań
- Przygotowanie narzędzi badawczych
- Pilotaż badań
- Dobór próby (jednostek, które zostaną poddane badaniom)
- Konsekwencje przyjętego typu badań
- Wymogi, jakie stawia konieczność weryfikacji przyjętych hipotez
- Charakter (punkt odniesienia) zamierzonego wnioskowania
- Realizacja badań empirycznych
- Weryfikacja zebranego materiału empirycznego
- Wstępne grupowanie materiału surowego
- Analiza materiału empirycznego
- Testowanie hipotez i uogólnianie wyników badań
- Pisanie końcowego raportu z badań
- 3. Metody i techniki badań
- 4. Obserwacja
- Rodzaje obserwacji
- Obserwacja bezpośrednia i pośrednia
- Obserwacja kontrolowana i niekontrolowana
- Obserwacja jawna i ukryta
- Zalety obserwacji i trudności związane ze stosowaniem tej metody badań
- 5. Wywiad
- Typy wywiadu
- Wywiady ustne i pisemne
- Wywiad skategoryzowany i nieskategoryzowany
- Wywiad jawny i ukryty
- Wywiady indywidualne i zbiorowe
- Wywiad panelowy
- Warunki określające poprawne przeprowadzenie wywiadu
- Środki pomocnicze stosowane przy wywiadach
- 6. Badania ankietowe
- Typy ankiet stosowanych w badaniach społecznych
- Wymogi metodologiczne badań ankietowych
- Zasady opracowania ankiety
- Struktura ankiety
- Forma i treść ankiety
- Wygląd zewnętrzny ankiety
- Uwagi na temat przydatności badań ankietowych
- 7. Badania oparte na dokumentach
- Dokumenty zebrane w sposób systematyczny
- Dokumenty okolicznościowe
- 8. Socjometria
- Problem wiarygodności danych zawartych w dokumentach
- Pytania sprawdzające wiedzę
- Zagadnienia do dyskusji i zadania
- Lektury uzupełniające
- *
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)