Miejska Biblioteka

Cyberprzestępczość

Autor: Siwicki, Maciej

W Polsce, pomimo ciągle rosnącej liczby publikacji, wiedza na temat najnowszych trendów dotyczących zagrożeń płynących z sieci i systemów komputerowych stanowi rodzaj wiedzy specjalistycznej, niedostępnej i często niezrozumiałej dla dużej części społeczeństwa. W szczególności niska świadomość wśród podmiotów stosujących prawo oraz użytkowników Sieci na temat natury

cyberprzestępczości, jest szczególnie niebezpieczna. Przyczynia się ona m.in. do lekceważenia środków bezpieczeństwa, niezauważania przez pokrzywdzonych włamań do ich systemów komputerowych, niewielkiej gotowości ofiar przestępstw do angażowania Policji w ich ściganie oraz w niskiego prawdopodobieństwa wykrycia sprawcy. W rezultacie przestępczość zorganizowana skupiona wokół tzw. »podziemia komputerowego« przynosi znaczne zyski przy niewielkim ryzyku pociągnięcia do odpowiedzialności karnej. Przeciwdziałanie tej przestępczości, tak charakterystycznej dla społeczeństwa nazywanego w języku socjologii - informatycznym, wymaga jednak nie tylko zwiększenia świadomości użytkowników oraz organów ścigania i karania o zagrożeniach i kosztach powodowanych cyberprzestępczością, ale również ciągłego dostosowywania prawa do dynamicznie zmieniającej się w tym zakresie rzeczywistości.Wychodząc naprzeciw powyższym potrzebom niniejsze opracowanie obejmuje cztery grupy merytorycznie powiązanych ze sobą zagadnień: charakterystykę zjawiska cyberprzestępczości uwzględniającą statystyczno-empiryczne aspekty tego zjawiska, przedstawienie międzynarodowych standardów kryminalizacji wybranych cyberprzestępstw, analizę przepisów prawnych odnoszących się do tych nadużyć przyjętych na gruncie polskiego ustawodawstwa oraz problematykę zapobiegania cyberprzestępczości z wykorzystaniem środków pozaprawnych. Ocena zakresu i sposobu kryminalizacji cyberprzestępstw dokonana została m.in. z uwzględnieniem wypracowanych na gruncie prawa karnego wybranych państw instrumentów prawnych, na tle prawa unijnego oraz wybranych dokumentów międzynarodowych, w tym w szczególności: Konwencji Rady Europy o cyberprzestępczości, Prawa Modelowego Wspólnot Narodów dotyczącego przestępstw komputerowych i przestępstw związanych z komputerami (Commonwealth Model Law on Computer and Computer Related Crime) oraz przygotowanego pod auspicjami ONZ przez Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny opracowania pt. »ITU Cybercrime Legislation Toolkit«. W założeniu powyższe ma posłużyć nie tylko celom czysto poznawczym, co przede wszystkim opracowaniu instrumentalnie skutecznej strategii zapobiegania oraz ocenie polskiego ustawodawstwa karnego materialnego w aspekcie dostosowania zawartych w nim rozwiązań do międzynarodowych standardów normatywnych w zakresie ścigania cyberprzestępczości.

Zobacz pełny opis

---

1. Przedmowa
2. Wykaz skrótów
3. Wykaz literatury
4. Wprowadzenie
5. Rozdział I. Cyberprzestępczość – charakterystyka zjawiska
6. § 1.  Pojęcie i kategoryzacja cyberprzestępstw
7. I. Problematyka terminologiczna
8. II. Pojęcie cyberprzestępczości
9. § 2.  Tendencje legislacyjne w zakresie karalności i przeciwdziałania  cyberprzestępczości
10. I. Historia kontroli społecznej cyberprzestępstw
11. II. Wybrane inicjatywy międzynarodowe przeciwko cyberprzestępczości
12. 1.  Globalne strategie przeciwko cyberprzestępczości
13. A. Grupa G8
14. B. ONZ
15. C. Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny
16. 2.  Inicjatywy regionalne przeciwko cyberprzestępczości
17. A. Rada Europy
18. B. Wspólnota Europejska (potem Unia)
19. C. OECD
20. D. Inne organizacje o charakterze regionalnym
21. § 3.  Rozmiary i tendencje cyberprzestępczości
22. I. Przestępstwa stricte komputerowe
23. II. Przestępstwa związane z treścią informacji
24. III. Przestępstwa związane z instrumentalnym wykorzystaniem  elektronicznych sieci i systemów komputerowych
25. § 4.  Czynniki utrudniające ściganie cyberprzestępczości
26. § 5.  Zapobieganie cyberprzestępczości
27. Rozdział II. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu elektronicznie przetwarzanej informacji
28. § 1.  Informacja jako przedmiot ochrony prawnej
29. I. Pojęcie informacji
30. II. Pojęcie danych komputerowych
31. § 2.  Typy przestępstw stricte komputerowych
32. I. Nielegalny dostęp do systemu komputerowego (hacking)
33. 1.  Międzynarodowe standardy kryminalizacji
34. 2.  Ustawodawstwo polskie
35. 3.  Ocena polskiego ustawodawstwa
36. II. Nielegalny podsłuch komputerowy (naruszenie tajemnicy  komunikacji)
37. 1.  Międzynarodowe standardy kryminalizacji
38. 2.  Ustawodawstwo polskie
39. 3.  Ocena polskiego ustawodawstwa
40. III. Naruszenie integralności danych komputerowych
41. 1.  Międzynarodowe standardy kryminalizacji
42. 2.  Ustawodawstwo polskie
43. A. Utrudnianie dostępu i niszczenie informacji
44. B. Niszczenie, uszkadzanie, usuwanie lub zmienianie   oraz utrudnianie dostępu do danych
45. 3.  Ocena polskiego ustawodawstwa
46. IV. Naruszenie integralności systemu komputerowego
47. 1.  Międzynarodowe standardy kryminalizacji
48. 2.  Ustawodawstwo polskie
49. A. Sabotaż informatyczny
50. B. Zakłócanie pracy systemu komputerowego lub sieci  teleinformatycznej
51. 3.  Ocena polskiego ustawodawstwa
52. V. Wytwarzanie, sprzedaż, oferowanie, posiadanie etc.  „narzędzi hakerskich”
53. 1.  Międzynarodowe standardy kryminalizacji
54. 2.  Ustawodawstwo polskie
55. 3.  Ocena polskiego ustawodawstwa
56. Rozdział III. Przestępstwa związane z treścią informacji
57. § 1.  Przestępstwa seksualne na szkodę małoletniego
58. I. Pojęcie pornografii dziecięcej
59. 1.  Problematyka terminologiczna
60. 2.  Pozorowana i wirtualna pornografia dziecięca
61. II. Międzynarodowe standardy kryminalizacji pornografii  pedofilskiej
62. 1.  Grooming
63. 2.  Produkowanie pornografii dziecięcej
64. 3.  Dystrybucja i rozpowszechnianie
65. 4.  Posiadanie pornografii pedofilskiej
66. III. Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej na szkodę   małoletniego na gruncie polskiego ustawodawstwa
67. 1.  Nawiązanie kontaktu z małoletnim za pośrednictwem   systemu teleinformacyjnego lub sieci telekomunikacyjnej  (grooming)
68. 2.  Prezentowanie, produkcja, rozpowszechnianie oraz   posiadanie treści pornograficznych z udziałem   małoletniego poniżej lat 15
69. 3.  Ocena polskiego ustawodawstwa
70. § 2.  Przestępstwa przeciwko czci
71. I. Zniesławienie
72. 1.  Międzynarodowe standardy kryminalizacji
73. 2.  Ustawodawstwo polskie
74. A. Prawdziwość zarzutu (dowód prawdy) uczynionego  niepublicznie
75. B. Obrona społecznie uzasadnianego interesu
76. C. Kontratyp dozwolonej krytyki
77. D. Pozostałe podstawy wyłączenia odpowiedzialności  pomawiającego
78. 3.  Ocena polskiego ustawodawstwa
79. II. Zniewaga
80. 1.  Ustawodawstwo polskie
81. 2.  Ocena polskiego ustawodawstwa
82. Rozdział IV. Przestępstwa związane z instrumentalnym wykorzystaniem sieci i systemów teleinformatycznych
83. § 1.  Przestępstwa przeciwko mieniu
84. I. Oszustwo i oszustwo komputerowe
85. 1.  Międzynarodowe standardy kryminalizacji
86. 2.  Ustawodawstwo polskie
87. A. Oszustwo
88. B. Oszustwo komputerowe
89. 3.  Ocena polskiego ustawodawstwa
90. II. Przestępstwa przeciwko mieniu związane z naruszeniem praw  autorskich i praw pokrewnych
91. 1.  Międzynarodowe standardy kryminalizacji
92. 2.  Ustawodawstwo polskie
93. A. Rozpowszechnianie utworu bez uprawnienia lub   wbrew jego warunkom
94. B. Utrwalanie lub zwielokrotnianie cudzego utworu w celu  rozpowszechniania
95. C. Wytwarzanie, posiadanie, przechowywanie   i wykorzystywanie urządzeń lub ich komponentów  przeznaczonych do niedozwolonego usuwania lub  obchodzenia skutecznych technicznych zabezpieczeń
96. 3.  Ocena polskiego ustawodawstwa
97. § 2.  Inne typy przestępstw związanych z użyciem komputera i sieci  teleinformatycznych w KK
98. I. Cyberstalking
99. 1.  Międzynarodowe standardy kryminalizacji
100. 2.  Ustawodawstwo polskie
101. 3.  Ocena polskiego ustawodawstwa
102. II. Kradzież tożsamości
103. 1.  Międzynarodowe standardy kryminalizacji
104. 2.  Ustawodawstwo polskie
105. 3.  Ocena polskiego ustawodawstwa
106. III. Fałszerstwo komputerowe
107. 1.  Międzynarodowe standardy kryminalizacji
108. 2.  Ustawodawstwo polskie
109. 3.  Ocena polskiego ustawodawstwa
110. Podsumowanie
111. Indeks rzeczowy 

Zobacz spis treści