Świat człowieka - świat kultury : systematyczny wykłady [!] problemów antropologii kulturowej
| Odpowiedzialność: | Ewa Nowicka. |
| Hasła: | Antropologia społeczna Ludy pierwotne - socjologia Struktura społeczna Rodzina - socjologia Organizacja - socjologia Magia Czarownice i czarownicy Podręczniki akademickie |
| Adres wydawniczy: | Warszawa : Wydaw. Naukowe PWN, 2004. |
| Wydanie: | Wyd. 6 dodr. |
| Opis fizyczny: | 527, [1] s. ; 21 cm. |
| Uwagi: | Indeksy. Bibliogr. s. 470-485. Spis treści także ang. |
| Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
| Dodaj recenzje, komentarz |
- Od Autorki
- Podziękowania
- CZĘŚĆ I. CZYM JEST ANTROPOLOGIA
- Rozdział 1. PRZEDMIOT ANTROPOLOGII
- 1. Różnorodność kultur
- 2. Społeczeństwo pierwotne
- 3. Subiektywny sens zjawisk kulturowych
- 4. Całościowe podejście do człowieka i kultury
- Rozdział 2. MIEJSCE ANTROPOLOGII WŚRÓD NAUK O CZŁOWIEKU
- 1. Poddyscypliny antropologii
- Antropologia fizyczna
- Antropologia kulturowa i jej działy
- Antropologia społeczna
- Etnografia i etnologia
- Antropologia społeczności pierwotnych
- Antropologia społeczności chłopskich
- Antropologia społeczności miejskich
- Antropologia historyczna
- 2. Dyscypliny naukowe splatające się z antropologią
- Archeologia
- Lingwistyka
- Religioznawstwo
- Antropologia filozoficzna
- 3. Nauki pokrewne antropologii
- Antropologia a socjologia
- Antropologia a historia
- Rozdział 3. Podstawowe pojęcia antropologii
- 1. Kultura
- Wartościujące i niewartościujące rozumienie kultury
- Atrybutywne i dystrybutywne rozumienie kultury
- Definicje kultury
- Istotne cechy zjawisk kulturowych
- Płaszczyzny zjawisk kulturowych
- Treść i forma w kulturze
- 2. Jednostki elementarne w badaniu kultury
- Cechy kulturowe
- Temat kulturowy
- Wzór kulturowy Instytucja
- 3. Systemowe podejście do kultury
- Relacje między elementami kultury
- Wzór kultury (geniusz kultury, konfiguracja)
- Ethos i eidos
- Kultury i kręgi kulturowe jako jednostki społeczne
- 4. Pojęcia służące do badania związku osobowości i kultury *Jednostka a kultura
- Osobowość podstawowa
- 5. Pojęcia służące do badania dynamiki zjawisk kultury
- Ewolucja
- Dyfuzja
- Akulturacja
- Synkretyzm kulturowy
- Rozdział 3. METODOLOGICZNA CHARAKTERYSTYKA ANTROPOLOGII
- 1. Spory wokół statusu teoretycznego antropologii
- Poziom ogólności twierdzeń
- Dwa nurty w badaniach antropologicznych
- Podejście historyczne (partykularystyczne)
- Nurt scjentystyczny
- 2. Analiza faktów
- Dane antropologa
- Metoda porównawcza
- Wyjaśnianie i rozumienie w antropologii
- 3. Problemy wynikające z badania obcych kultur
- Dystans kulturowy
- Kulturowy solipsyzm – zasada uczestnika
- Wspólnota natury ludzkiej
- Wspólnota kulturowej natury człowieka
- Przenoszenie kultury badacza na kulturę badaną
- Dylematy psychologiczne badacza kultur
- 4. Problemy związane z badaniem własnej kultury
- 5. Techniki badań
- Metoda terenowa
- Badanie kultury przez jednostki
- Element subiektywny w badaniach antropologicznych
- Rozdział 5. PROBLEMY PRAKTYKI BADAWCZEJ I ZASTOSOWANIE WYNIKÓWBADAŃ
- 1. Etyczne problemy antropologii
- Wybór przedmiotu badań
- Procedura badawcza
- Problemy moralne związane z zastosowaniem wyników badania
- 2. Kulturowe i społeczne uwikłania antropologa
- Antropolog jako badacz i działacz
- Wybór hierarchii wartości w działaniu
- Kultura badacza w praktyce antropologicznej
- Antropolog a ideologie
- 3. Polityczne uwikłania antropologa
- CZĘŚĆ II. SPOŁECZEŃSTWO PIERWOTNE
- Rozdział 6. GENEZA KULTURY
- 1. Człowiek w świecie zwierząt
- Wstępna definicja człowieka
- Systematyczna pozycja człowieka w świecie zwierząt
- Cechy typowo ludzkie a biologiczna wspólnota rzędu naczelnych
- 2. Rozwój cech typowo ludzkich
- Rodzina Hominidae (człowiekowate)
- Ramapithecus – hipotetyczny najwcześniejszy rodzaj rodziny Hominidae
- Australopithecus (australopitek)
- Homo habilis
- Homo erectus
- Homo sapiens
- Homo sapiens sapiens (człowiek współczesny)
- 3. Punkty zwrotne procesu hominizacji
- Sekwencja rozwoju cech typowo ludzkich
- Pojęcie ludzkości
- 4. Człowiek jako istota biologiczna
- Pojęcie rasy
- Rasy ludzkie
- Rozdział 7. NAJWCZEŚNIEJSZE OKRESY ROZWOJU KULTURY LUDZKIEJ
- 1. Kultura myśliwych górnego paleolitu
- Jedność i różnorodność w kulturze górnopaleolitycznej *Rozprzestrzenianie się kultur górnego paleolitu oraz migracje współczesnego człowieka
- Analogie etnograficzne i ich prawomocność
- 2. Rewolucja neolityczna
- Istota rewolucji neolitycznej *Proces neolityzacji i jego mechanizmy
- Neolityzacja w Starym i Nowym Świecie
- 3. Pierwsze cywilizacje
- Pojęcie cywilizacji
- Narodziny i rozwój cywilizacji
- Teorie powstania cywilizacji
- Rozdział 7. GOSPODARKA I SPOSOBY ADAPTACJI DO ŚRODOWISKA NATURALNEGO
- 1. Człowiek i środowisko
- Pojęcie środowiska przyrodniczego
- Podstawowe problemy ekologii
- Środowisko przyrodnicze a demografia
- Środowisko ubogie i bogate
- Środowisko a różne dziedziny kultury
- Bezpośrednie i pośrednie wpływy środowiska na kulturę
- Dyktat środowiska i margines swobody kulturowej
- 2. Gospodarka a środowisko
- Definicja gospodarki
- Specyfika gospodarki pierwotnej i sposoby jej badania
- Środowisko a gospodarka – aspekt technologiczny
- 4. Typy gospodarki pierwotnej
- 3. Dystrybucja dóbr
- Własność
- Dziedziczenie
- Dar, wzajemność, wymiana
- Handel
- Rozdział 9. STRUKTURA SPOŁECZNA
- 1. Koncepcje struktury społecznej
- Tradycja marksizująca
- Tradycja socjologiczna
- 2. Elementarne formy zróżnicowania społecznego
- Różnice związane z wiekiem
- Status związany z płcią
- 3. Elementarne instytucje społeczne
- Koncepcje form pokrewieństwa, małżeństwa i rodziny
- Rodzina
- Definicje małżeństwa
- Kazirodztwo
- Egzogamia i endogamia
- Zawiązywanie i rozwiązywanie małżeństwa
- Stosunki wzajemnego unikania się i stosunki żartobliwe
- Przykłady organizacji małżeƒstwa i rodziny
- 4. Struktury społeczne związane z pokrewieństwem
- Matrylinearyzm i patrylinearyzm
- Przypadek matrylinearnej struktury Indian Hopi
- Małżeństwo preferencyjne i nakazowe w koncepcji Claude’a Levi-Straussa
- 5. Inne niehierarchiczne formy organizacji społecznej
- Organizacja społeczna i podziały terytorialne
- Poziomy integracji społecznej
- Stowarzyszenia
- 1. Struktury hierarchiczne
- Pojęcia „status” i „ranga”
- Statusy przypisane i osiągane
- Specjalne pozycje społeczne
- Typ gospodarki a hierarchiczne zróżnicowanie społeczeństwa
- Niewolnictwo
- 7. Organizacja polityczna
- Pojęcie organizacji politycznej
- Organizacja polityczna a struktura społeczna: typy struktur politycznych
- Przywództwo polityczne
- Kontrola społeczna: konformizm i konflikt
- Prawo w społeczeństwie bezpaństwowym
- Rozdział 10. SYSTEM WYOBRAŻEŃ O ŚWIECIE
- 1. Specyfika myślenia pierwotnego
- Ogólnoludzka wspólnota myślenia
- Typ społeczeństwa a typ myślenia: myślenie pierwotne
- Kulturowe zróżnicowanie wyobrażeń o świecie
- 2. Podstawowe kategorie myślenia pierwotnego
- Religia
- Autonomia i uwarunkowanie religii
- Magia
- Czarownictwo
- Rytuał
- Sakralne role społeczne: szaman i kapłan
- Rozdział 11. PRZEMIANY SPOŁECZEŃSTW PIERWOTNYCH
- 1. Typowe cechy społeczeństwa pierwotnego
- Mała liczebność, rozproszenie, izolacja
- Prostota technik i systemu gospodarczego
- Bezklasowy charakter struktury społecznej
- Typ więzi i kontroli społecznej
- Brak pisma
- Stabilność
- 2. Współczesne przemiany kultur pierwotnych
- Powszechność zmiany kulturowej a specyfika ostatnich czasów
- Przemiany życia gospodarczego
- Przemiany struktury społecznej
- 3. Typy przemian kulturowych
- Przymusowa akulturacja
- Zmiany destrukcyjne
- Zmiany konstruktywne
- Nowe zjawiska w społeczeństwach pierwotnych
- Bibliografia
- Indeks nazwisk
- Indeks rzeczowy
- *
Zobacz spis treści