Miejska Biblioteka

Wstęp do teorii polityki zagranicznej państwa

Niniejsza publikacja stanowi wstęp do analizy teoretycznej polityki zagranicznej państwa. Nie podejmuje, więc centralnego zagadnienia, jakim jest definiowanie polityki zagranicznej. Autorzy przyjmują za Józefem Kukułką, że polityka zagraniczna Jest działalnością najwyżej zorganizowanego podmiotu politycznego, jakim jest państwo", stanowi jedną z jego polityk publicznych i jest "skierowaną na zewnątrz

działalnością państwową w imię racji stanu", a "głównym przedmiotem tej działalności jest rozwijanie i regulowanie stosunków z innymi państwami". Dodać należy, że polityka zagraniczna prowadzona jest także w stosunku do innych uczestników stosunków międzynarodowych, takich jak organizacje międzyrządowe i ugrupowania integracyjne.Autorzy traktują politykę zagraniczną państwa jako proces aktywności politycznej, podejmowanej przez państwo, która jest adresowana i prowadzona w środowisku międzynarodowym. Aktywność ta jest częścią ogólnej polityki państwa, która zmierza do zrealizowania określonych potrzeb i interesów na arenie międzynarodowej. Stosując całościowe ujęcie w przedkładanej pracy przeanalizowano najważniejsze elementy składowe systemu polityki zagranicznej państwa. W rezultacie struktura książki odzwierciedla kolejne etapy procesu badania tej polityki. Poszczególne rozdziały traktują, więc kolejno o: uwarunkowaniach polityki zagranicznej; następnie - o jej celach, w tym odrębnej analizie został poddany naczelny cel, jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa państwa; o środkach i metodach polityki zagranicznej; o procesie podejmowania decyzji w tej polityce;o funkcjach polityki zagranicznej; kolejne trzy rozdziały poświęcone są tak kluczowym kategoriom jak racja stanu i suwerenność oraz rzadziej występującej kategorii mocarstwowości, która charakteryzuje tylko kilka państw; ciekawy kontekst polityki zagranicznej stanowi przeanalizowana kategoria ról międzynarodowych państwa; ostatni rozdział zawiera rozważania na temat efektywności polityki zagranicznej państwa.Zamierzeniem zespołu autorskiego nie było przedstawienie wykładu teoretycznej analizy polityki zagranicznej państwa, a jedynie zrobienie pierwszego kroku w tym kierunku, czyli zaledwie dokonanie wprowadzenia do takiej analizy. W rezultacie prezentowana książka stanowi rodzaj wstępu do badań teoretycznych nad polityką zagraniczną państwa. Taki zamiar przyświecał wszystkim autorom, choć niektórzy z nich znacznie "głębiej" wniknęli w problematykę analizowanych aspektów polityki zagranicznej państwa, a inni tylko ogólnie zakreślili teoretyczne aspekty podjętych zagadnień. W rezultacie oddawana do rąk czytelników książka, nie jest pracą równą; niektóre jej fragmenty zapewne okażąsię trudniejsze w czytaniu, a inne wręcz kontrowersyjne. Autorzy mają nadzieję, że ich ujęcia, analizy i tezy wywołają dyskusję w środowisku akademickim, która w przyszłości pozwoli przygotować pełny wykład teorii polityki zagranicznej państwa. Ryszard Zięba.

Zobacz pełny opis

---

1. Przedmowa - Ryszard Zięba
2. I. Uwarunkowania polityki zagranicznej państwa - Ryszard Zięba
3. 1. Typologia uwarunkowań polityki zagranicznej
4. 2. Uwarunkowania wewnętrzne
5. 2.1. Obiektywne
6. 2.2. Subiektywne
7. 3. Uwarunkowania zewnętrzne (międzynarodowe)
8. 3.1. Obiektywne
9. 3.2. Subiektywne
10. II. Cele polityki zagranicznej państwa - Ryszard Zięba
11. 1. Rozumienie celu polityki zagranicznej
12. 2. Relacja między interesami a celami
13. 3. Typologie celów polityki zagranicznej
14. 4. Podstawowe cele polityki zagranicznej
15. 4.1. Zapewnienie bezpieczeństwa państwa w stosunkach międzynarodowych
16. 4.2. Wzrost siły państwa
17. 4.3. Wzrost pozycji międzynarodowej i prestiżu państwa
18. 4.4. Kształtowanie i optymalizacja reguł funkcjonowania środowiska międzynarodowego
19. III. Bezpieczeństwo jako cel polityki zagranicznej państwa- Iwona Pawlikowska
20. 1. Kategoria bezpieczeństwa w nauce o stosunkach międzynarodowych
21. 2. Wymiary bezpieczeństwa
22. 3. Sposoby zapewniania bezpieczeństwa
23. 3.1. Metody unilateralne
24. 3.2. Metody multilateralne
25. 4. Podejście tradycyjne
26. 5. Czynniki ewolucji pojmowania bezpieczeństwa
27. 6. Nowe podejście
28. 7. Konkluzje
29. IV. Środki i metody polityki zagranicznej państwa - Justyna Zając
30. 1. Pojmowanie środków i metod polityki zagranicznej państwa
31. 2. Typologie środków polityki zagranicznej
32. 3. Charakterystyka środków i metod polityki zagranicznej
33. 3.1. Środki polityczne
34. 3.1.1. Dyplomatyczne środki pokojowego załatwiania sporów
35. Negocjacje
36. Dobre usługi i mediacja
37. Komisje badań
38. Koncyliacja
39. 3.2. Środki ekonomiczne
40. 3.2.1. Sankcje gospodarcze
41. 3.2.2. Pomoc gospodarcza
42. 3.3. Środki wojskowe
43. 3.3.1. Zbrojenia i wojna
44. 3.3.2. Zagraniczna obecność wojskowa
45. 3.3.3. Pomoc wojskowa
46. 3.4. Środki kulturowo-ideologiczne
47. 3.4. l. Kultura i dyplomacja kulturalna
48. 3.4.2. Ideologia
49. 3.5. Inne środki
50. 3.5.1. Wywiad
51. 3.5.2. Udział państwa w wielostronnych operacjach pokojowych
52. 4. Konkluzje
53. V. Proces decyzyjny w polityce zagranicznej państwa - Renata Włoch
54. 1. Specyfika procesu decyzyjnego w polityce zagranicznej
55. 2. Ośrodek decyzyjny
56. 3. Fazy procesu decyzyjnego w polityce zagranicznej
57. 4. Założenie racjonalności w polityce zagranicznej
58. 5. Ograniczenia modelu racjonalnego podejmowania decyzji w polityce zagranicznej
59. 5. l. Poziom jednostkowy
60. 5.1.1. Ograniczenia poznawcze
61. 5.1.2. Ograniczenia emocjonalne
62. 5. l.3. Ograniczenia afiliatywne
63. 5.2. Poziom mikrospołeczny: mała grupa
64. 5.3. Poziom organizacyjny
65. 6. Czy decydowanie w polityce zagranicznej jest racjonalne?
66. VI. Funkcje polityki zagranicznej państwa - Renata Włoch
67. 1. Czym jest funkcja?
68. l. l. Pochodzenie terminu "funkcja" w naukach społecznych
69. l. 2. Wieloznaczność terminu "funkcja"
70. 1.3. Podejście funkcjonalistyczne
71. 1. 4. Analiza funkcjonalno-systemowa
72. 2. Rodzaje funkcji polityki zagranicznej państwa
73. 2. l. Funkcja adaptacyjna
74. 2.2. Funkcja ochronna
75. 2.3. Funkcja informacyjno-reprezentacyjna
76. 2.4. Funkcja koordynacyjna
77. 2.5. Funkcja negocjacyjno-organizatorska
78. 2.5. Funkcja integracyjna
79. 3. Konkluzje
80. VII. Racja stanu w polityce zagranicznej państwa - Eugeniusz Sadowski
81. 1. Pojęcie i istota racji stanu
82. 2. Racja stanu jako dynamiczny aspekt suwerenności państwa w działaniach zewnętrznych
83. 3. Racja stanu jako wyraz dynamiki treści polityki zagranicznej państwa
84. 4. Dialektyka procesu definiowania i realizacji racji stanu
85. VIII. Suwerenność jako wartość w polityce zagranicznej państwa - Irma Słomczyńska
86. 1. Ogólne rozumienie suwerenności
87. 2. Formalne aspekty suwerenności państwa
88. 3. Materialne aspekty suwerenności państwa
89. 4. Suwerenność a "prawo do interwencji"
90. 5. Ewolucja suwerenności politycznej
91. 6. Konkluzje
92. IX. Mocarstwowość w polityce zagranicznej państw - Agata Włodkowska
93. 1. Kryteria wyróżniania mocarstw
94. 2. Typologie mocarstw
95. 3. Środki i metody polityki zagranicznej mocarstw
96. X. Role międzynarodowe państwa - Małgorzata Bielecka
97. 1. Pojęcie roli międzynarodowej państwa
98. 1.1. Rola międzynarodowa jako rodzaj roli społecznej
99. 1.2. Rola międzynarodowa a pozycja państwa
100. 2. Klasyfikacja ról międzynarodowych państwa
101. 3. Efektywność ról międzynarodowych państwa
102. XI. Efektywność polityki zagranicznej państwa -Agnieszka Bryc
103. 1. Problemy definicyjne
104. 2. Ocena efektywności polityki zagranicznej państwa
105. 3. Przesłanki efektywności polityki zagranicznej państwa
106. 3.1. Przesłanki wewnętrzne
107. 3.2. Przesłanki zewnętrzne
108. 4. Konkluzje *

Zobacz spis treści

Dodaj komentarz do pozycji:

Swoją opinię można wyrazić po uprzednim zalogowaniu.