Historia wychowania w starożytności
Autor, profesor paryskiej Sorbony, zajmujący się kulturą antyczną w bardzo szerokim rozumieniu tego słowa i obejmujący w swoich studiach nie tylko rozległy chronologicznie okres, ale i różne przejawy kultury: filozofię, historię, pedagogikę, muzykę i inne. Książka niniejsza jest znakomitą syntezą poświęconą sprawom kształcenia i wychowywania w całej starożytności aż do
początków epoki średniowiecza.Autor omawia różne typy i systemy wychowawcze oraz ich wyniki w kulturze danego społeczeństwa, ukazuje egipską cywilizację skrybów, wszechstronność i harmonię wychowania greckiego, powiązanego ze szkołami filozoficznymi, zwłaszcza w Atenach, odmienności wychowania rzymskiego i stosunek barbarzyńskich zdobywców Rzymu do ginącej cywilizacji. Obraz przedstawiony przez wybitnego francuskiego historyka wychowania jest szeroki, barwny, sugestywny, do czego przyczynia się wielkie emocjonalne zaangażowanie autora w omawiane problemy.
Zobacz pełny opisOdpowiedzialność: | Henri-Irénée Marrou ; przeł. Stanisław Łoś. |
Hasła: | Wychowanie - historia - do 5 w. |
Adres wydawniczy: | Warszawa : Państ. Instytut Wydawniczy, 1969. |
Opis fizyczny: | 657 s.; 22 cm. |
Skocz do: | Dodaj recenzje, komentarz |
- * Spis ilustracji
- Przedmowa do szóstego wydania
- Przedmowa
- Wychowanie antyczne a wychowanie nowoczesne
- Przebieg ewolucji antycznego systemu wychowania
- Od szlachetnego wojownika do „skryby” (pisarza)
- Skryba – człowiek, który posiadł sztukę pisma – na starożytnym wschodzie
- Wychowanie wschodniego skryby
- Skrybowie minojscy i mykeńscy
- CZĘŚĆ I: Początki wychowania klasycznego. Od Homera do Isokratesa
- I. Wychowanie w epoce Homera
- Historyczne zrozumienie Homera
- Homeryckie „rycerstwo”
- Kultura rycerska
- Chiron i Fojniks
- Przezytki epoki heroicznej
- Homer wychowawcą Grecji
- Etyka homerycka
- Naśladowanie herosa
- II. Wychowanie spartańskie
- Archaiczna kultura Sparty
- Kultura wojskowa i obywatelska
- Wychowanie sportowe
- Wychowanie muzyczne
- Wielkie odstępstwo
- Wychowanie państwowe
- Wychowanie przedwojskowe
- Moralność totalitarna
- Wychowanie dziewcząt
- Ułuda spartańska
- Utracone złudzenia
- III. Rola pederastii w dziele wychowania
- Miłość grecka. Koleżeństwo wojskowe
- Pederastyczna moralność
- Miłość męska jako metoda wychowawcza
- Szlachetne wychowanie w VI wieku
- Przeżytki archaicznego wychowania. Stosunek mistrza i ucznia
- Safo – wychowawczyni
- IV. Pierwotne wychowanie ateńskie
- Atmosfera nie jest już wojskowa
- Demokratyzacja arystokratycznej tradycji
- Pojawienie się szkoły
- Wychowanie fizyczne
- WQychowanie muzyczne
- Wychowanie przez poezję
- Wychowanie literackie
- „Kolokagathia” jako ideał
- V. Nowatorski wkład wczesnej sofistyki
- Pierwsze szkoły lekarskie
- Pierwsze szkoły filozoficzne
- Nowy ideał polityczny
- Sofista jako wychowawca
- Rzemiosło nauczycielskie
- Technika polityczna
- Dialektyka
- Retoryka
- Kultura ogólna
- Humanizm sofistów
- Reakcja sokratyczna
- Rozwój umysłowy przeciwko sportowi
- VI. Mistrzowie tradycji klasycznej. 1. Platon
- „Mali sokratejczycy”
- Przebieg życia Platona i jego ideał polityczny
- Poszukiwanie prawdy
- Organizacja Akademii
- Utopia i spojrzenie w przyszłość
- Tradycyjne wychowanie podstawowe
- Znaczenie „matematyk”
- Cykl nauk filozoficznych
- Wielkość i osamotnienie filozofa
- VII. Mistrzowie tradycji klasycznej. 2. Isokrates
- Przebieg życia Isokratesa
- Nauczanie średnie
- Nauka wymowy
- Wartość takiego nauczania
- Humanizm Isokratesa
- Isokrates przeciwnikiem Platona
- Zmysł wysubtelniony i zmysł geometryczny
- Dwa filary świątyni
- CZĘŚĆ II. Obraz wychowania klasycznego w okresie hellenistycznym
- I. Cywilizacja Pajdei
- Stan zagadnienia
- Wychowanie w ośrodku cywilizacji hellenistycznej
- Religia kultury
- II. Zakłady wychowawcze
- Szkoła publiczna
- Wychowanie jest sprawa „municypalności”
- Efebia attycka
- Ewolucja efebii w epoce hellenistycznej
- Efebia poza Atenami
- Urzędy w efebiach
- Szkoły państwowe nie istnieją
- Fundacje szkolne
- Szkoły prywatne
- Liturgia i fundacje na utrzymanie tych szkól
- Igrzyska i uroczystości. Urzędowe uznania
- III. Wychowanie fizyczne
- Wychowanie fizyczne i sport
- Wyścigi piesze
- Skok na odległość
- Rzut dyskiem
- Rzut oszczepem
- Zapasy
- Pięściarstwo (boks)
- Pankration
- Nauczanie gimnastyki
- Ćwiczenia dla wyrobienia gibkości ciała
- Dbałość o ciało
- Gymnasjony i palestra
- Schyłek gimnastyki
- IV. Wychowanie artystyczne
- Rysunki
- Muzyka instrumentalna: lira
- Śpiew do wtóru i śpiew chóralny
- Pląsy
- Rola muzyki w kulturze i wychowaniu
- V. Szkoła podstawowa
- Nie ma przedszkola
- Nadzorca, czyli pedagog
- Rozpowszechnienie się szkoły podstawowej
- Pomieszczenia szkolne
- Stan nauczycielski
- Szkoła i wychowanie
- Rozkład zajęć szkolnych
- Kalendarz szkolny
- VI. Nauczanie podstawowe
- Czytanie
- Alfabet
- Zgłoski
- Słowa
- Teksty i antologie
- Recytacja
- Książki, zeszyty i tabliczki
- Pisanie
- Rachunki
- Pedagogia doraźna i brutalna
- VII. Średnie studia literackie
- Klasycy
- Homer
- Inni klasycy
- Naukowa filologia i nauczanie
- Plan i metoda studiów nad autorami
- Czytanie głośne i deklamacja
- Objaśnianie tekstu
- Moralna doniosłość tej nauki
- Gramatyka jako wiedza
- Praktyczne ćwiczenia stylistyczne
- VIII. Nauki ścisłe
- Nauczanie „matematyk”
- Ideał „enkyklios pajdeja”
- Geometria
- Arytmetyka
- Muzyka
- Astronomia
- Załamanie się nauk ścisłych
- Aratos i literackie studia astronomiczne
- IX. Nauczanie wyższe 1. Formy pomniejsze
- Ogólne wykształcenie efeba
- Musejon i przekazywanie wyższej wiedzy
- Brak prawdziwego nauczania technicznego
- Nauczanie medycyny
- X. Nauczanie wyższe 2. Retoryka
- Nauka królewska: retoryka
- Praktyka retoryki
- XI. Nauczanie wyższe 3. Filozofia
- Zwrot ku filozofii
- Nauczanie filozofii
- Zatargi między filozofami a retorami
- Geografia historyczna szkół hellenistycznych
- Zakończenie. Klasyczny humanizm
- Dzieje i ocena
- Dorosły przeciwko dziecku
- Człowiek dojrzały
- Przewaga pierwiastka moralnego
- Pełny człowiek
- Człowiek przeciwstawiony technikowi
- Humanizm literacki, lecz nie z dziedziny nauk ścisłych
- Wartość tradycji
- „Niezróżnicowana wielowartościowość”
- Poza granicami humanizmu
- Część III. Rzym i wychowanie klasyczne
- I. Antyczne wychowanie rzymskie
- Samodzielność Rzymian
- Naród wieśniaczy
- Wychowanie chłopskie
- „Mos mairum”
- Wychowanie domowe
- Nauka życia politycznego
- Rzymska moralność
- Ideał rodziny
- Rzymska „pietas”
- Wieśniacze cnoty
- Wychowanie fizyczne
- zawód gospodarza wiejskiego
- II. Rzym przejmuje wychowanie greckie
- Cywilizacja rzymska a cywilizacja hellenistyczna
- Stopniowe nawarstwianie się wpływów greckich
- Wychowanie greckie w Rzymie
- Dostosowanie do ducha łacińskiego
- Opory przeciw atletyce
- Narodziny szkół łacińskich
- Szkoły podstawowe
- Nauczanie średnie
- Nauczanie wyższe: retorowie łacińscy
- Dzieło Cycerona
- Filozofia pozostaje mimo wszystko grecka
- To samo odnosi się do nauk ścisłych
- Rzymska medycyna
- III. Zagadnienie języków: greczyzna i łacina
- Świat rzymski jest dwujęzyczny
- Niewielu Greków uczy się po łacinie
- Język grecki w Rzymie
- „Greckość” Cycerona
- Odpływ greczyzny
- Metoda bezpośrednia
- Dwujęzyczne podręczniki szkolne
- IV. Szkoły rzymskie. 1. Nauczanie podstawowe
- Wychowanie domowe
- Wychowanie niewolników
- Szkoła „podstawowa”
- Nauczanie na stopniu podstawowym
- Surowość i ludzkość
- V. Szkoły rzymskie. 2. Nauczanie średnie
- Szkoła gramatyka
- Gramatyka łacińska
- Klasycy
- Objaśnianie pisarzy
- Wiedza raczej literacka
- Wiedza raczej nienaukowa
- Ćwiczenia stylistyczne
- VI. Szkoły rzymskie. 3. Nauczanie wyższe
- Retor
- Retoryka jest wyłącznie grecka
- Sprostytuowana kapłanka
- Podwójny uwodziciel
- Literatura i palestra
- Nauczanie prawa
- VII. Wychowawcze dzieło Rzymu
- Wielkość Rzymu
- Rzym szerzy cywilizację
- Polityka romanizacji
- Granice romanizacji
- Rozmieszczenie szkół
- VIII. Państwo rzymskie i wychowanie
- „Collegia iuvenum”
- Polityka szkolna
- Ulgi podatkowe
- Katedry utrzymywane przez państwo
- Stypendia żywnościowe
- Cesarz jako „dobroczyńca”
- Szkoły miejskie (municypalne)
- Nauczanie prywatne utrzymuję się jednak nadal
- Sposób dobierania nauczycieli
- Interwencje cesarskie
- Uniwersytet w Konstantynopolu
- Zaszczyty przyznawane profesorom
- Powaga, jaką kultura klasyczna cieszy się w późniejszym okresie Cesarstwa
- Szkoły i dobór urzędników
- Nauczanie stenografii
- IX. Chrześcijaństwo i wychowanie klasyczne
- Wychowanie religijne
- Chrystianizm – religia „uczona”
- Szkoły chrześcijańskie w krajach barbarzyńskich
- Chrystianizm i klasycyzm
- Niechęć chrześcijaństwa do kultury klasycznej
- Chrześcijaństwo przejmuje szkołę klasyczną
- Działalność chrześcijan w klasycznym nauczaniu
- Ustawa szkolna Juliana Apostaty
- Chrześcijaństwo nie wywierało wpływu na szkołę
- Wyższe szkoły teologiczne
- W III wieku w Rzymie i w Aleksandrii
- Zanik tych szkół
- X. Pojawienie się chrześcijańskich szkół typu średniowiecznego
- Szkoła monastyczna na Wschodzie
- Słabe promieniowanie szkoły tego typu
- Szkoła klasztorna na zachodzie Europy
- Szkoła biskupia
- Szkoła parafialna
- Zaczątki szkół średniowiecznych
- Zakończenie. Koniec szkoły antycznej
- Wychowanie bizantyjskie
- Irlandzka szkoła monastyczna
- Najazdy unicestwiły szkołę antyczną
- Wyjątkiem jest Afryka
- A przede wszystkim w Italii
- Najazd Longobardów
- Zapowiedzi karolińskiego odrodzenia
- Przypisy uzupełniające
- Wykaz skrótów
- Indeks imienny
- Indeks rzeczowy. *
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)