Pedagogika wczesnoszkolna : dyskursy, problemy, rozwiązania
...książka stanowi kolejną na naszym rynku propozycję zbiorowej, ale jednak odmiennej od dotychczasowych i zróżnicowanej analizy [zagadnień] współczesnej pedagogiki wczesnoszkolnej (...) pojawiają się tu zupełnie nieobecne w dotychczasowych publikacjach pola problemowe, które wyznaczają kierunek koniecznych poszukiwań czy rozstrzygnięć teoretycznych dla tej subdyscypliny pedagogicznej. Każdy z rozdziałów
mógłby stanowić odrębna pozycję książkową. (...) [Książka] stanowi oryginalne i nowatorskie podejście do pedagogiki wczesnoszkolnej. (...) z rozprawy skorzystają tysiące osób studiujących w naszym kraju pedagogikę wczesnoszkolną czy kształcenie zintegrowane lub nauczanie początkowe na studiach kierunkowych i/lub podyplomowych, bo ta specjalność edukacji w szkolnictwie wyższym przyjmuje tak odmienne nazwy, kryjąc w sobie jednak wspólne źródło wiedzy, jaką jest właśnie pedagogika wczesnoszkolna i obszar jej praktyki edukacyjnej (kształcenie zintegrowane) w polskim systemie oświatowym. Jest to kolejny, ważny krok w kierunku autorskich, monograficznych rozpraw syntetycznych, jakie powinny powstawać w pedagogice.
Zobacz pełny opis| Odpowiedzialność: | red. nauk. Dorota Klus-Stańska, Maria Szczepska-Pustkowska ; kom. nauk. Teresa Hejnicka-Bezwińska [et al.]. |
| Seria: | Pedagogika Wobec Współczesności |
| Hasła: | Nauczanie początkowe Nauczanie - teoria Nauczyciele a młodzież szkolna Dziecko - prawo Pedagogika - filozofia Podręczniki akademickie |
| Adres wydawniczy: | Warszawa : Wydaw. Akademickie i Profesjonalne, cop. 2009. |
| Opis fizyczny: | 684 s. ; 24 cm. |
| Uwagi: | Bibliogr. s. 636-662. Indeksy. |
| Skocz do: | Dodaj recenzje, komentarz |
- Wprowadzenie
- Część I. Zmienność myślenia o dziecku i nauczycielu klas początkowych
- Rozdział 1. Dyskursy pedagogiki wczesnoszkolnej (Dorota Klus-Stańska)
- 1.1. Pedagogika jako językowe działanie
- 1.2. Wymiary dyskursów edukacyjnych
- 1.3. Język i dyskurs w pedagogice wczesnoszkolnej
- 1.4. Po co identyfikować dyskursy pedagogiki wczesnoszkolnej?
- 1.5. Władza, wiedza i dziecko w dyskursach wczesnoszkolnych
- 1.6. Obszary i rodzaje dyskursów wczesnoszkolnych
- 1.7. Odmiany dyskursów wczesnej edukacji
- 1.7.1. Dyskurs funkcjonalistyczno-behawiorystyczny „Edukować to kierować”
- 1.7.2. Dyskurs humanistyczno-adaptacyjny „ Edukować to akceptować”
- 1.7.3. Dyskurs konstruktywistyczno-rozwojowy „Edukować to organizować środowisko”
- 1.7.4. Dyskurs konstruktywistyczno-społeczny („Edukować to współpracować”)
- 1.7.5. Dyskurs krytyczno-emancypacyjny „ Edukować to skłaniać do krytycznego angażowania się”
- 1.8. Podsumowanie
- Rozdział 2. Kategoria dziecka i dzieciństwa w nowożytnej myśli pedagogicznej (Maria Szczepkowska-Pustkowska)
- 2.1. Dziecko i dzieciństwo – badania, zmiana znaczeń
- 2.1.1. Dziecko i dzieciństwo w perspektywie wertykalnej
- 2.1.2. Dziecko i dzieciństwo w perspektywie horyzontalnej
- 2.2. Podsumowanie
- Rozdział 3. Prawa dziecka (Maria Szczepska-Pustkowska)
- 3.1. Początki inicjatyw na rzecz praw dziecka
- 3.2. Krótkie kalendarium Praw Dziecka
- 3.3. Konwencja o Prawach Dziecka
- 3.3.1. Co w praktyce oznacza posiadanie praw przez dzieci?
- 3.3.2. Edukacja w zakresie praw dzieci
- 3.4. Prawa dziecka w świetle antypedagogiki
- 3.5. Podsumowanie
- Rozdział 4. Nauczyciel (wczesnej edukacji) w relacjach wolności i przymusu (Małgorzata Lewartowska-Zychowicz)
- 4.1. Współczesne modele bycia nauczycielem
- 4.1.1. Nauczyciel – adaptacyjny technik
- 4.1.2. Nauczyciel dialogujący
- 4.1.3. Refleksyjny praktyk
- 4.1.4. Transformatywny intelektualista
- 4.2. Społeczno-instytucjonalne bariery nauczycielskiej emancypacji. Specyfika nauczyciela wczesnej edukacji
- 4.2.1. Dominująca potoczność
- 4.2.2. Przymus programowy – „wprowadzenie” znaczeń
- 4.2.3. Przymus programowy – „utrwalenie” znaczeń
- 4.2.4. Metodyczne uwodzenie
- 4.3. Nauczyciel jako bohater tragiczny
- 4.4. Podsumowanie
- Rozdział 5. Nauczyciel z uczniem, rodzicami i lokalną społecznością. Koncepcje partnerstwa edukacyjnego (Maria Mendel)
- 5.1. Partnerstwo edukacyjne
- 5.2. Nauczyciel w partnerskiej relacji ze środowiskiem ucznia
- 5.3. Partnerstwo edukacyjne i kapitał społeczny
- 5.4. Partnerstwo edukacyjne a uspołecznienie szkoły: perspektywa krytyczna
- 5.5. Wybrane koncepcje partnerstwa edukacyjnego
- 5.5.1. Koncepcja „przezroczystej szkoły”
- 5.5.2. Koncepcja „szkoły elastycznej”
- 5.5.3. Koncepcja szkoły jako interprofesjonalnej wspólnoty
- 5.6. Tendencje w rozwoju partnerstwa edukacyjnego
- 5.7. Warunki wyjściowe dla partnerstwa edukacyjnego: repulsywne praktyki szkoły wobec rodziców
- 5.8. Kultura rodzicielska jako conditio sine qua non
- 5.9. Podsumowanie
- Rozdział 6. (P)rogi szkoły (Maria Mendel, Aleksandra Cieślak)
- 6.1. Teoria rytów przejścia a progi szkoły
- 6.2. Organizacja i przebieg badania terenowego
- 6.3. Przedszkolak/uczeń
- 6.4. Rodzic przedszkolaka/rodzic ucznia
- 6.5. Student/nauczyciel
- 6.6. Podsumowanie
- Część II. Socjalizacja – wychowanie – tożsamość dziecka
- Rozdział 7. Oblicza szkolnej socjalizacji (Marzenna Nowicka)
- 7.1. Socjalizacja jako szeroka perspektywa identyfikacji procesów szkolnych
- 7.2. Typologie socjalizacji
- 7.3. Socjalizacja w wybranych teoriach socjologicznych
- 7.3.1. Socjalizacja w podejściu funkcjonalno-struktyralnym
- 7.3.2. Socjalizacja w teoriach konfliktowych
- 7.3.3. Socjalizacja w podejściu interpretatywnym
- 7.4. Socjalizacja w wybranych teoriach psychologicznych
- 7.4.1. Socjalizacja w podejściu behawioralnym
- 7.4.2. Socjalizacja w podejściu humanistycznym
- 7.4.3. Socjalizacja w podejściu poznawczym
- 7.5. Podsumowanie
- Rozdział 8. Wczesna edukacja i płeć kulturowa (Lucyna Kopciewicz)
- 8.1. Interakcje nauczycielsko-uczniowskie zachodzące w klasie szkolnej
- 8.2. Kompetencje szkolne nauczycielek podstawą odtwarzania nierówności płci
- 8.3. Próby tworzenia warunków równości przez nauczycielki
- 8.3.1. Szkolne funkcjonowanie uczennic i uczniów a odtwarzanie nierówności płci
- 8.3.2. Programy szkolne i treści kształcenia
- 8.3.3. Podręczniki szkolne
- 8.3.4. Komunikacja i androcentryzm językowy
- 8.3.5. Interakcje rówieśnicze
- 8.4. Podsumowanie
- Rozdział 9. Książka obrazkowa dla dzieci (Małgorzata Cackowska)
- 9.1. O problemie jakości treści i formy książki obrazkowej dla dzieci w Polsce
- 9.1.1. Od polityki kulturalnej państwa…
- 9.1.2. … do realnych efektów wolnego rynku
- 9.2. Znaczenie książki obrazkowej dla dzieci jako medium kulturowego we wczesnej socjalizacji i wychowaniu
- 9.2.1. Pozycjonowanie się i władza dorosłego pośrednika
- 9.3. Estetyczne koncepcje książki obrazkowej nauczycieli i rodziców
- 9.3.1. Koncepcja „książki kolorowej”
- 9.3.2. Koncepcja „książki realistycznej”
- 9.3.3. Koncepcja „książki szablonowej”
- 9.3.4. Koncepcja „książki idyllicznej”
- 9.4. Książka w służbie konserwatywnym treściom
- 9.5. Podsumowanie
- Rozdział 10. Socjopedagogiczny wymiar zabawy w edukacji wczesnoszkolnej (Danuta Waloszek)
- 10.1. Zabawa jako płaszczyzna doświadczenia siebie jako jednostki struktury społecznej
- 10.2. Właściwości i pierwiastki zabawy a doświadczanie zachowań społecznych przez dzieci w szkole
- 10.3. Między zabawą a grą w przestrzeni edukacji wczesnoszkolnej
- 10.4. Podsumowanie
- Rozdział 11. Dziecko i rówieśnicy w społecznym świecie wczesnej edukacji (Małgorzata Karwowska-Struczyk)
- 11.1. Umiejętności społeczne dzieci w wieku wczesnoszkolnym
- 11.2. Przyjaźnie dziecięce
- 11.3. Zachowania altruistyczne
- 11.4. Konflikty – ich natura i sposoby rozwiązywania
- 11.5. Zaburzenia zachowania źródłem odrzucenia społecznego
- 11.6. Karać czy dyscyplinować i wspierać?
- 11.7. Sytuacja rodzinna jako ukryty kontekst kontaktów rówieśniczych
- 11.8. Relacje dorosły-dziecko jako wyznacznik powodzenia w kontaktach z rówieśnikami
- 11.9. Podsumowanie
- Rozdział 12. Dziecięca codzienność w przestrzeni podwórka (Jolanta )
- 12.1. Dzieciństwo jako wytwór kultury
- 12.2. Przestrzenie i miejsca dzieciństwa
- 12.3. Odmiany myślenia o codzienności
- 12.4. Inspiracje badawcze
- 12.5. Zróżnicowanie podwórkowych przestrzeni
- 12.6. Podsumowanie
- Rozdział 13. Dzieci z obszarów biedy i zaniedbań kulturowych
- 13.1. Ubóstwo dzieci w perspektywie globalnej i lokalnej (Maria Szczepska-Pustkowska)
- 13.1.1. Ubóstwo – krótki przegląd terminologiczny
- 13.1.2. Od problemów globalnych do globalizacji biedy
- 13.1.3. Polska bieda i jej (g)lokalne oblicza
- 13.2. Zjawisko biedy w krajach Unii Europejskiej (Małgorzata Żytko)
- 13.2.1. Czynniki potęgujące biedę w Polsce
- 13.2.2. Nierówności edukacyjne
- 13.2.3. Szkoła miejscem pogłębiania się różnic edukacyjnych i kulturowych
- 13.2.4. Kompensacyjna rola szkoły
- 13.3. Warunki poprawy pracy szkoły w zaniedbanych środowiskach na podstawie badań międzynarodowych
- 13.3.1. Proces edukacji
- 13.3.2. Rola szkolnych liderów
- 13.3.3. Tworzenie pozytywnej kultury szkoły
- 13.3.4. Współpraca z rodzicami
- 13.3.5. Wsparcie i pomoc dla działań szkoły
- 13.4. W poszukiwaniu dobrych przykładów: angielski program wyrównywania szans edukacyjnych Sure Star
- Część III. Kształcenie – wiedza – dziecięce dociekania
- Rozdział 14. Tworzenie warunków dla rozwojowej zmiany poznawczej i konstruowania wiedzy przez dziecko (Dorota Klus-Stańska, Jolanta Kruk)
- 14.1. WSTĘP – czyli dlaczego to nie jest rozdział z metodyki
- 14.2. Rozwojowa zmiana poznawcza (Dorota Klus-Stańska)
- 14.2.1. Istota zmiany rozwojowej
- 14.2.2. Jak oceniać zmianę rozwojową
- 14.2.3. Wspieranie poznawczej zmiany rozwojowej
- 14.3. Wiedza i sposoby jej nabywania (Dorota Klus-Stańska)
- 14.3.1. Tradycyjne przekonanie o tworzeniu się wiedzy w umyśle
- 14.3.2. Zmiana poglądów o konstruowaniu wiedzy przez jednostkę
- 14.3.3. Cechy procesu konstruowania wiedzy
- 14.3.4. Model szkolnego zajmowania się wiedzą
- 14.4. Przestrzeń i rzeczy jako środowisko uczenia się (Jolanta Kruk)
- 14.4.1. Założenia tradycyjnej koncepcji środowiska uczenia się
- 14.4.2. Ograniczenia tradycyjnego rozumienia zasady poglądowości i ich przełamywania
- 14.4.3. Założenia interakcyjnego modelu środowiska uczenia się
- 14.4.4. Cechy środowiska wspierającego zmianę rozwojową
- 14.4.5. Przebieg procesu projektowania środowiska uczącego
- 14.5. Podsumowanie (Dorota Klus-Stańska, Jolanta Kruk)
- Rozdział 15. Programy kształcenia i podręczniki szkolne jako „wybór z kultury” (Ewa Zalewska)
- 15.1. Program kształcenia i podręcznik szkolny jako Konstruktorium: konteksty tworzenia programu i podręcznika
- 15.2. Program i podręcznik w ujęciu dyskursywno-analitycznym i konwencjonalnym
- 15.3. Podręcznik szkolny do klas I-III jako nośnik obrazu świata: między indoktrynacją a socjalizacją
- 15.4. Podsumowanie
- Rozdział 16. Kształcenie zintegrowane jako koncepcja zmiany w polskiej edukacji początkowej (Ewa Zalewska)
- 16.1. Model nauczania całościowego: założenia i dylematy
- 16.2. Kształcenie zintegrowane w świetle założeń reformy edukacyjnej
- 16.3. Kształcenie zintegrowane jako koncepcja kształcenia dla rozwoju
- 16.4. Podsumowanie
- Rozdział 17. Dociekania filozoficzne z dziećmi (Maria Szczepska-Pustkowska)
- 17.1. Dziecięce filozofowanie – kwestie terminologiczne
- 17.2. Wątpliwości wobec fenomenu dziecięcego filozofowania i ich konsekwencje
- 17.3. Dlaczego? – „uśmiercony” wymiar edukacji
- 17.4. Klasa szkolna jako wspólnota dociekająca
- 17.5. Filozofia dla dzieci Lipmana – podstawowe założenia i najważniejsze metody
- 17.6. Filozoficzne dociekania z dziećmi – co i jak oceniać?
- 17.7. Program Filozofia dla Dzieci w Polsce
- 17.8. Podsumowanie
- Rozdział 18. Poznawanie ucznia (Grażyna Szyling, Dorota Bronk, Jolanta Dyrda)
- 18.1. Dyskusja nad tradycyjnym myśleniem o poznawaniu ucznia (Grażyna Szyling, Dorota Bronk)
- 18.1.1. Poznawania ucznia – ustalenia definicyjne i główne obszary problemów
- 18.1.2. Diagnostyka pedagogiczna jako dziedzina służąca poznawaniu ucznia
- 18.1.3. Poznawanie ucznia a praca nauczyciela
- 18.1.4. Obszary nauczycielskiej wiedzy o uczniu i ich właściwości
- 18.1.5. Poznawanie uczniów a cele edukacyjne
- 18.1.6. Warunki poznawania uczniów
- 18.1.7. Metody pozyskiwania informacji o uczniach
- 18.1.8. Ocenianie jako poznawanie ucznia (Grażyna Szyling)
- 18.2. Norma szkolna i jej pedagogiczne skutki (Jolanta Dyrda)
- 18.2.1. Instytucjonalne ramy szkoły
- 18.2.2. Szkolne mechanizmy kontrolowania wiedzy uczniów
- 18.2.3. Analiza pojęcia normy
- 18.3. Podsumowanie
- Bibliografia
- Informacje o Autorkach
- Indeks osób
- Indeks rzeczowy *
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)