Miejska Biblioteka

Spis treści:

1. Przedmowa
2. Rozdział 1. Dzieje badań nad temperamentem i sposoby rozumienia tego konstruktu teoretycznego
3. 1.1. Temperament z perspektywy historycznej
4. 1.1.1. Podejście spekulatywne
5. 1.1.2. Początek badań empirycznych nad temperamentem
6. 1.1.3. Konstytucjonalne typologie temperamentu
7. 1.2. Pojęcie temperamentu
8. 1.2.1. Temperament jako pojęcie ograniczone do sfery emocjonalnej
9. 1.2.2. Temperament jako styl zachowania
10. 1.2.3. Definicje temperamentu wywodzące się z orientacji biologicznej
11. 1.2.4. Czym jest temperament: Uwagi końcowe
12. 1.3. Temperament a osobowość
13. 1.3.1. Temperament: Składnik czy synonim osobowości
14. 1.3.2. Różnice między pojęciem temperamentu a pojęciem osobowości ujmowanej odmiennie niż w teorii cech
15. 1.3.3. Temperament a wielka piątka czynników osobowości
16. Rozdział 2. Pionierzy współczesnych badań nad temperamentem
17. 2.1. Wprowadzenie
18. 2.2. Biologiczna teoria PEN Eysencka
19. 2.2.1. Źródła teorii PEN
20. 2.2.2. Wymiary i struktura temperamentu
21. 2.2.3. Biologiczne uwarunkowania PEN
22. 2.2.4. Procedury diagnozowania PEN
23. 2.2.5. Eysenckowskie superczynniki a poziom funkcjonowania i zachowanie społeczne
24. 2.2.6. Uwagi krytyczne
25. 2.3. Typologia neopawłowowska: Tiepłow i jego szkoła
26. 2.3.1. Źródła orientacji Tiepłowa w badaniach nad właściwościami układu nerwowego człowieka
27. 2.3.2. Pojęcie i postulowana struktura temperamentu
28. 2.3.3. Badanie właściwości układu nerwowego
29. 2.3.4. Metody diagnozy cech układu nerwowego
30. 2.3.5. Cechy układu nerwowego a zachowanie
31. 2.3.6. Uwagi krytyczne
32. 2.4. Interakcyjna teoria temperamentu Thomasa i Chess
33. 2.4.1. Geneza interakcyjnej teorii temperamentu
34. 2.4.2. NYLS jako źródło i potwierdzenie interakcyjnej teorii temperamentu
35. 2.4.3. Metody pomiaru temperamentu stosowane przez Thomasa i Chess
36. 2.4.4. Temperament a zaburzenia zachowania
37. 2.4.5. Uwagi krytyczne
38. Rozdział 3. Współczesne teorie temperamentu
39. 3.1. Teorie temperamentu zorientowane na dziecko
40. 3.1.1. Behawioralno-genetyczna teoria temperamentu Bussa i Plomina
41. 3.1.2. Rozwojowy model temperamentu: Rothbart i Derryberry
42. 3.1.3. Emocjonalna teoria temperamentu Goldsmitha i Camposa
43. 3.1.4. Kagana teoria temperamentu zahamowanego i niezahamowanego
44. 3.2. Teorie temperamentu zorientowane na człowieka dorosłego
45. 3.2.1. Przyjemność – aktywowalność – dominacja: Model temperamentu Mehrabiana
46. 3.2.2. Neuropsychologiczny model temperamentu Graya
47. 3.2.3. Biologiczna teoria poszukiwania doznań Zuckermana
48. 3.2.4. Teoria temperamentu Rusałowa oparta na koncepcji systemów funkcjonalnych
49. 3.2.5. Regulacyjna teoria temperamentu Strelaua
50. Rozdział 4. Korelaty fizjologiczne i biochemiczne temperamentu
51. 4.1. Wprowadzenie
52. 4.2. Struktura, fizjologia i biochemia układu nerwowego w odniesieniu do cech temperamentu
53. 4.2.1. Komórka nerwowa
54. 4.2.2. Autonomiczny układ nerwowy
55. 4.2.3. Ośrodkowy układ nerwowy
56. 4.2.4. Uwagi końcowe
57. 4.3. Korelaty psychofizjologiczne temperamentu
58. 4.3.1. Fizjologiczne korelaty temperamentu w zakresie aktywacji autonomicznej
59. 4.3.2. Korelaty fizjologiczne temperamentu odnoszące się do aktywacji korowej
60. 4.4. Korelaty biochemiczne temperamentu
61. 4.4.1. Kortyzol – najpopularniejszy hormon wśród badaczy temperamentu
62. 4.4.2. Neuroprzekaźniki i ich enzymy
63. 4.4.3. Uwagi ogólne
64. Rozdział 5. Badania nad temperamentem w ujęciu genetyki zachowania
65. 5.1. Teoretyczne problemy genetyki zachowania w odniesieniu do badań nad temperamentem człowieka
66. 5.1.1. Współczynnik odziedziczalności jako wskaźnik wkładu czynników genetycznych w powstawanie różnic indywidualnych w charakterystykach zachowania
67. 5.1.2. Wybrane metody genetyki zachowania stosowane w badaniach temperamentalnych
68. 5.1.3. Związki między genami a środowiskiem i genetyczna regulacja rozwoju
69. 5.2. Genetyka zachowania w zastosowaniu do badań nad temperamentem: Wybrane wyniki empiryczne
70. 5.2.1. Pierwszy etap poszukiwań genetycznych uwarunkowań różnic indywidualnych w cechach temperamentu: Badania na zwierzętach
71. 5.2.2. Ekstrawersja i neurotyczność: Dwie najczęściej badane przez genetyków zachowania cechy temperamentu
72. 5.2.3. Odziedziczalność wybranych cech temperamentalnych
73. 5.2.4. Zmiany rozwojowe we wpływie genów i środowiska na różnice indywidualne w temperamencie
74. 5.2.5. Od genetyki ilościowej do genetyki molekularnej
75. 5.2.6. Uwagi końcowe
76. Rozdział 6. Metody badania temperamentu: Zagadnienia diagnostyczne i metodologiczne
77. 6.1. Metody pomiaru temperamentu
78. 6.1.1. Ocena temperamentu na podstawie danych pochodzących z obserwacji
79. 6.1.2. Psychofizyczne i psychofizjologiczne wskaźniki cech temperamentalnych
80. 6.1.3. Wywiad jako źródło informacji na temat temperamentu
81. 6.2. Kwestionariusze temperamentu
82. 6.2.1. Kwestionariuszowe badanie temperamentu niemowląt i dzieci
83. 6.2.2. Kwestionariusze temperamentu dla młodzieży i dorosłych
84. 6.2.3. Strategie konstruowania kwestionariuszy temperamentu oraz cechy mierzone przez te narzędzia
85. 6.3. Wybrane zagadnienia diagnozy temperamentu
86. 6.3.1. Wieloaspektowe podejście do diagnozy temperamentu
87. 6.3.2. Trafność teoretyczna kwestionariuszy temperamentu oceniana na podstawie wskaźników psychofizjologicznych i psychofizycznych
88. 6.3.3. Diagnoza temperamentu w ujęciu międzykulturowym
89. Rozdział 7. Funkcjonalne znaczenie temperamentu
90. 7.1. Wpływ temperamentu na zachowanie i przystosowanie dziecka w niesprzyjających warunkach
91. 7.1.1. Pojęcie temperamentu trudnego
92. 7.1.2. Temperament a dobroć dopasowania
93. 7.1.3. Temperament trudny a zaburzenia psychiczne
94. 7.1.4. Temperament trudny a poziom przystosowania
95. 7.1.5. Przejawy temperamentu trudnego w grupach klinicznych
96. 7.1.6. Temperament a nauka szkolna
97. 7.2. Temperament jako moderator zjawisk związanych ze stresem
98. 7.2.1. Rozumienie zjawisk stresu
99. 7.2.2. Temperament a stres: Hipotezy i dane empiryczne
100. 7.2.3. Temperament jako czynnik moderujący skutki stresu: Temperamentalny czynnik ryzyka
101. 7.2.4. Uwagi końcowe
102. Bibliografia
103. Wykaz najważniejszych skrótów
104. Indeks nazwisk
105. Indeks rzeczowy

Zobacz spis treści

---