Osobowość i charakter
Książka Profesora Stefana Szumana jest kompletnym, dotychczas niepublikowanym, spisanym w latach 40. ubiegłego wieku wykładem psychologii osobowości i charakterologii. Jest to głębokie studium filozoficzno-psychologiczne o kondycji człowieka. Publikacja odzwierciedla współczesny Autorowi dorobek tych nauk i jest zapisem refleksji nad naturą człowieka, strukturą i rozwojem jego osobowości, charakteru i związków ze
społeczeństwem. Stefan Szuman porządkuje podstawowe pojęcia psychologii osobowości, szczegółowo analizuje wpływ czynników środowiskowych i aktywności własnej na kształtowanie się osobowości i charakteru człowieka. Zwieńczeniem pracy jest część poświęcona ostatecznym celom rozwoju osobowości.
Zobacz pełny opis| Odpowiedzialność: | Stefan Szuman ; [redaktor prowadzący Jolanta Kowalczuk]. |
| Seria: | Biblioteka Klasyków Psychologii |
| Hasła: | Charakter Osobowość - psychologia |
| Adres wydawniczy: | [Kraków] : Wydawnictwo Naukowe PWN ; Polska Akademia Umiejętności, 2014. |
| Opis fizyczny: | LIII, [3], 435, [1] s. ; 21 cm. |
| Uwagi: | Bibliogr. przy nocie o aut. i przedm. |
| Skocz do: | Dodaj recenzje, komentarz |
- Stefan Szuman – droga życia i dzieło (Maria Kielar- Turska)
- Przedmowa (Maria Kielar-Turska)
- Podziękowania
- Osobowość i charakter
- Część I. Wprowadzenie
- 1. O miejscu charakterologii wśród innych nauk
- 2. O wyrastaniu człowieka ponad przyrodę
- Psychika człowieka a psychika zwierząt
- Sytuacja człowieka w świecie
- Dążenia i ograniczenia człowieka w ponadbiologicznej rzeczywistości
- 3. Podstawowe pojęcia i głÃ³wne zadania charakterologii
- Podstawowe pojęcia charakterologii
- Działy, rodzaje i zadania charakterologii
- Część II. Natura człowieka
- 1. Konstytucja cielesna a osobowość i indywidualność
- Dziedziczenie cech psychicznych
- Dyspozycje psychiczne a konstytucja cielesna
- Zależność konstytucji cielesnej oraz indywidualnej psychiki od hormonalnego ustroju organizmu
- Zagadnienie istoty związku między ciałem a duszą
- 2. Usposobienie – temperament
- Poczucia i nastroje pierwotne
- Wzruszenia i nastroje
- Tradycyjna nauka o czterech temperamentach
- Budowa temperamentu (usposobienia)
- Cechy energetyczne i dynamiczne temperamentu
- Cechy jakościowe uczuciowości i wzruszeniowość uczuciowa (usposobienia)
- Konkretyzacje temperamentu (usposobienia) Zewnętrzne bezpośrednie manifestacje temperamentu i usposobienia i ich bezpośredni wyraz
- Cechy temperamentu i usposobienia jako uzdolnienia
- 3. Wrodzona umysłowość oraz wrodzone zdolności kognitywno-adaptacyjne
- Typologia energetyki i dynamiki (temperament umysłowości)
- Poszczególne cechy umysłowości indywidualnie w różnym stopniu i w różnej jakości przyrodzone
- Wrodzona umysłowość jako uzdolnienie
- 4. Pierwotne i wrodzone potrzeby i skłonności oraz wrodzona wolicjonalność
- Natura pierwotnych wrodzonych potrzeb, dążeń i skłonności i charakter wrodzonej popędliwości
- Rodzaje pierwotnych i podstawowych, wrodzonych potrzeb i skłonności
- Potrzeby, dążenia i skłonności wrodzone jako zdolności
- Wrodzona wolicjonalność natury
- Część III. Osobowość człowieka
- 1. O sposobie bycia różnych ludzi
- Wyodrębnienie „sposobu bycia” wśród innych form :zachowania się”
- Typologia sposobów bycia
- 2. Osobowość biernie przez doświadczenie i środowisko kształtowana
- samoczynne skierowanie się wrodzonych funkcji przeżyciowych, kognitywnych, adaptacyjnych i dążeniowych na określone przedmioty doświadczenia
- Bierne nabyte nawyki, przyzwyczajenia, przywiązania, sprawności i umiejętności
- Kształtowanie się samoświadomości jaźni
- 3. Osobowość kierująca się motywami i kształtująca się przez świadome i intencjonalne czyny
- Istota aktywności intencjonalnej i zamierzonej
- Hedonistyczne motywy postępowania
- Subiektywne i obiektywne motywy postępowania
- Egoistyczne motywy postępowania
- Altruistyczne motywy postępowania
- 4. O roli namiętności i entuzjazmów w życiu osobowości
- Namiętność
- Namiętności
- Entuzjazmy
- 5. O kształtowaniu się poglądów, zapatrywań i przekonań, którymi się kieruje osobowość
- Pojęcia, poglądy, przekonania jako cechy osobowości
- Stałość i zmienność poglądów i przekonań
- Źródła naszych pojęć, poglądów i przekonań
- Indywidualna asymilacja i przeróbka istniejących poglądów
- Funkcja pojęć, poglądów i przekonań
- 6. O sposobach urzeczywistniania zamierzeń przez świadomą celów i środków osobowość. Indywidualne taktyki postępowania
- Funkcja i ocena zaradności
- Źródła i indywidualna technika zaradności
- Taktyki niedozwolone i szkodliwe
- 7. Ideały osobowości i osobowość idealna
- Rozwój ideałÃ³w w poszczególnych okresach życia
- Ideały marzeniowe a ideały jako normy
- GłÃ³wne kategorie ideałÃ³w
- Typologia idealizmu
- Część IV. Charakter człowieka
- 1. Ograniczenia osobowości
- Niedostatki i ograniczenia osobiste
- Niedostatki i ograniczenia ogólnoludzkie
- Byt. Istnienie. Świat. Dusza. Bóg
- Zasadnicze rozczarowania i upadki osobowości
- Zasadnicze formy potwierdzenia życia
- 2. Kształtowanie się woli zapanowania osobowości nad sobą. Nad-ja, sumienie, jaźń moralna
- O wysiłku woli
- Opanowaniu nad sobą
- Typologia woli
- Geneza nad-ja osobowości
- sumienie
- 3. Sprzeczno-skłonnościowa, rozdwojona natura człowieka
- 4. O cnotach i niecnotach charakteru
- Cnota umiaru i niecnota zachłanności
- Cnota męstwa i hartu i niecnota tchórzostwa i niewytrzymałości
- Cnota wiary i niecnota bezbożności
- Cnota rzetelności i niecnota zakłamania
- Cnota miłości i sprawiedliwości i niecnota sobkostwa i bezwzględności
- Cnota uduchowienia i wzniosłości oraz niecnota niskości i podłości
- 5. Osobowość a społeczeństwo, społeczeństwo a charaktery. Społecznie utylitarne obowiązki i cnoty człowieka
- Zależność osobowości od środowiska społecznego
- Obowiązki jednostki wobec społeczeństwa i państwa – cnoty obywatelskie
- Warunki rozwoju osobowości w ramach społeczeństwa
- Ustrój narodów i ludzkości a powołanie i pomyślny rozwój osobowości człowieczej
- Kształtowanie się elity społeczeństwa a zagadnienie osobowości
- 6. Ostateczne cele rozwoju człowieka jako osobowości i charakteru
- Część V. Dynamika i struktura osobowości i charakteru
- 1. Stałość i zmienność osobowości
- Osobowość w czasie
- Zmienność przeistaczająca
- Rozwojowa zmienność – stałość i niestałość charakteru
Zobacz spis treści