Miejska Biblioteka

Dydaktyka szkolna dla kandydatów na nauczycieli

Autor: Bereźnicki, Franciszek

Dydaktyka to jedna z najważniejszych nauk pedagogicznych w procesie kształcenia kandydatów na nauczycieli. Przyszły nauczyciel w trakcie studiowania dydaktyki rozumianej jako teoria kształcenia (nauczania - uczenia się i wychowania) powinien zdobyć podstawowe wiadomości i umiejętności dotyczące formułowania celów kształcenia, stosowania zasad, metod, form i środków dydaktycznych. [...]Mając na uwadze ułatwienie

studentom pedagogiki i kierunków nauczycielskich nabycia niezbędnych kompetencji ułatwiających start zawodowy, niniejsza publikacja ujmuje podstawową wiedzę dydaktyczną i najważniejsze umiejętności w pracy nauczyciela.Dydaktyka szkolna dla kandydatów na nauczycieli stanowi zmienione i rozszerzone wydanie Zarysu dydaktyki szkolnej (F. Bereźnicki). Zmianie poddano tytuł oraz samą treść, poszerzając ją o wybrane i poprawione zagadnienia zawarte w publikacji Podstawy kształcenia ogólnego (F. Bereźnicki).W niniejszej książce zawarto wiedzę, która wynika z Autora kilkudziesięcioletniej pracy dydaktyczno-naukowej w szkolnictwie ogólnokształcącym i wyższym, a także z własnych przemyśleń teoretycznych przedstawionych w wielu publikacjach dydaktycznych. Wykorzystał tu bogaty dorobek naukowy i poglądy znanych i cenionych dydaktyków, a jednocześnie profesorów uniwersyteckich, m.in. K. Denka, C. Kupisiewicza, T. Lewowickiego, K. Kruszewskiego, S. Palki, J. Półturzyckiego, M. Śnieżyńskiego, W. Zaczyńskiego i najbardziej cenionego W. Okonia, twórcy teorii kształcenia wielostronnego, a także wielu innych. "Ich prace tworzą dzisiaj nowy kształt polskiej teorii kształcenia".Zadaniem niniejszego podręcznika jest prezentacja podstaw wiedzy teoretycznej i praktycznej, która winna być uzupełniona i rozszerzona przy wykorzystaniu dorobku naukowego współczesnych dydaktyków. W książce Autor zwraca uwagę na zagadnienia bezpośrednio przydatne w organizowaniu i kierowaniu procesem uczenia się, a szczególnie na potrzebę wzbogacania i stosowania aktywizujących metod i środków dydaktycznych, na unowocześnianie lekcji, optymalizowanie sprawdzania i oceniania uczniów. Ważnym zagadnieniem jest także samodzielne uczenie się uczniów, dlatego wyeksponowałem problematykę metod uczenia się, które są podstawą ich aktywności poznawczej i samokształceniowej.Poznanie teoretycznej, a częściowo praktycznej strony procesu kształcenia wchodzi w skład przygotowania studentów do zawodu nauczycielskiego. Jest to jednak przygotowanie tylko częściowe, jego uzupełnienie stanowią praktyka i ciągłe doskonalenie teoretyczne.Rozdziały w książce są podporządkowane strukturze wiedzy dydaktycznej. Pracę kończy dość obszerna bibliografia o charakterze dydaktycznym, łącząca się z kształceniem i edukacją szkolną. Wykaz literatury pozwoli na poszerzenie i pogłębienie wiedzy teoretycznej w toku studiów i pracy nauczycielskiej.

Zobacz pełny opis

---

1. Wprowadzenie
2. I. Przedmiot i zadania dydaktyki szkolnej
3. 1. Pojęcie dydaktyki szkolnej
4. 2. Przedmiot i funkcje dydaktyki szkolnej
5. 3. Podstawowe pojęcia dydaktyczne
6. 3.1. Kształcenie
7. 3.2. Uczenie się szkolne
8. 3.3. Nauczanie szkolne
9. 4. Integracja nauczania – uczenia się z wychowaniem
10. 5. Metody i techniki badań dydaktycznych
11. II. Cele nauczania – uczenia się szkolnego
12. 1. Wartości a cele nauczania – uczenia się
13. 2. Cele nauczania – uczenia się
14. 3. Taksonomia celów nauczania – uczenia się     4. Operacjonalizacja celów nauczania – uczenia się 
15. III. Programy i treści nauczania – uczenia się szkolnego
16. 1. Programy nauczania – uczenia się
17. 2. Treści nauczania – uczenia się, pojęcie i kryteria ich doboru
18. 3. Teorie doboru treści nauczania – uczenia się
19. 4. Podręczniki szkolne
20. IV. Proces nauczania – uczenia się
21. 1. Podstawy filozoficzne i psychologiczne procesu nauczania – uczenia się
22. 2. Pojęcie procesu nauczania – uczenia się
23. 3. Realizacja procesu nauczania – uczenia się szkolnego
24. 4. Teoria nauczania – uczenia się wielostronnego
25. 5. Samokształcenie w procesie nauczania – uczenia się
26. V. Zasady nauczania – uczenia się
27. 1. Pojęcie i klasyfikacja zasad nauczania – uczenia się
28. 2. Przegląd zasad kształcenia (nauczania – uczenia się)
29. VI. Metody nauczania i uczenia się szkolnego
30. 1. Pojęcie metody nauczania i uczenia się
31. 2. Podział metod nauczania
32. 3. Przegląd metod nauczania
33. 3.1. Metody podające
34. 3.2. Metody problemowe
35. 3.3. Metody eksponujące
36. 3.4. Metody praktyczne
37. 3.5. Metody utrwalania materiału
38. 3.6. Kryteria doboru metod nauczania
39. 4. Metody uczenia się 
40. 4.1. Metody recepcyjne (uczenie się przez przyswajanie)
41. 4.2. Metody heurystyczne (uczenie się przez odkrywanie i badanie)
42. 4.3. Metody ekspresyjne (uczenie się przez przeżywanie)
43. 4.4. Metody ćwiczebne (uczenie się przez działanie)
44. VII. Formy organizacyjne nauczania – uczenia się szkolnego
45. 1. Formy organizacyjne nauczania i uczenia się 
46. 2. Istota systemu klasowo-lekcyjnego
47. 3. Lekcja jako podstawowa forma nauczania i uczenia się
48. 4. Struktura lekcji
49. 5. Rodzaje i typy lekcji
50. 5.1. Rodzaj lekcji podającej
51. 5.2. Rodzaj lekcji problemowej
52. 5.3. Rodzaj lekcji ćwiczeniowej
53. 5.4. Rodzaj lekcji eksponującej
54. 6. Organizacja domowej nauki uczniów
55. 7. Organizacja zajęć pozalekcyjnych
56. 8. Wycieczki szkolne
57. 9. Formy organizacyjne uczenia się
58. VIII. Środki dydaktyczne w procesie nauczania – uczenia się szkolnego
59. 1. Pojęcie i funkcje środków dydaktycznych
60. 2. Klasyfikacja środków dydaktycznych
61. 2.1. Środki słowne
62. 2.2. Proste i techniczne środki wzrokowe
63. 2.3. Techniczne środki słuchowe
64. 2.4. Środki wzrokowo-słuchowe (audiowizualne)
65. 3. Komputer i Internet w nauczaniu – uczeniu się
66. 4. Wykorzystanie środków dydaktycznych
67. IX. Planowanie pracy dydaktycznej
68. 1. Pojęcie planowania pracy dydaktycznej
69. 2. Rodzaje planów pracy nauczyciela
70. 3. Przygotowanie rzeczowe i metodyczne nauczyciela do lekcji
71. 4. Kontrola wykonania planów dydaktycznych
72. X. Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć szkolnych uczniów
73. 1. Sprawdzanie i pomiar osiągnięć szkolnych uczniów
74. 1.1. Pojęcie, cele i funkcje sprawdzania
75. 1.2. Formy sprawdzania
76. 1.3. Metody sprawdzania
77. 1.4. Formy i metody samokontroli
78. 1.5. Testy osiągnięć szkolnych
79. 1.6. Ilościowe i jakościowe badania efektów kształcenia
80. 2. Ocenianie osiągnięć szkolnych uczniów
81. 2.1. Pojęcie oceniania szkolnego
82. 2.2. Przedmiot i kryteria oceny szkolnej
83. 2.3. Formy i metody oceniania szkolnego
84. 2.4. Sprawdzanie i ocenianie wewnątrzszkolne i zewnętrzne
85. XI. Praca z uczniem zdolnym i opóźnionym w nauce szkolnej
86. 1. Uczeń zdolny i jego cechy
87. 2. Formy pracy z uczniami zdolnymi
88. 3. Niepowodzenia w nauce szkolnej i ich rodzaje
89. 4. Przyczyny niepowodzeń w nauce szkolnej
90. 5. Praca z uczniem opóźnionym w nauce szkolnej
91. Bibliografia

Zobacz spis treści