Pozytywistyczne dylematy : szkice o problemach literatury, filozofii i nauki
Polscy pozytywiści żyli i tworzyli w trudnych czasach politycznej niewoli i gwałtownie zmieniających się struktur dotychczasowego świata. Pozostawili po sobie fascynujące świadectwa swoich intelektualnych i ideowych pasji, rozterek i dylematów. Nie byli dogmatykami; nawet wtedy, gdy z utopijnym, młodzieńczym rozmachem usiłowali sformułować program zmierzający do naprawy życia społecznego w Polsce, respektowali
najważniejsze prawa jednostki i ogółu. Potrafili wnikliwie wsłuchiwać się w tętno światopoglądowej ewolucji epoki; reagowali na zmiany różnie, najczęściej formułując podstawowe wskazania dotyczące życia indywidualnego oraz tworząc wizje świata o wielkim potencjale poznawczo‑intelektualnym. Dylematy światopoglądowe Orzeszkowej, Świętochowskiego, Prusa oraz innych przejawiają się w wielu ich utworach literackich i krytycznych, w eseistyce filozoficznej i w pracach popularnonaukowych. Nowe ujęcia tej problematyki Czytelnik odnajdzie w niniejszej książce.
Zobacz pełny opisOdpowiedzialność: | Tomasz Sobieraj. |
Seria: | Prace Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu |
Hasła: | Literatura Literatura polska Pozytywizm Antologia Esej |
Adres wydawniczy: | Poznań : Wydawnictwo "Poznańskie Studia Polonistyczne", 2016. |
Opis fizyczny: | 160 stron ; 23 cm. |
Uwagi: | Indeks. |
Forma gatunek: | Książki. Literatura faktu, eseje, publicystyka. |
Dziedzina: | Literaturoznawstwo |
Skocz do: | Dodaj recenzje, komentarz |
- Wprowadzenie • 7
- Rozdział pierwszy
- Co poza „żelazną obręczą tajemnicy”? Z pomroku i Wielki
- z cyklu Melancholicy Elizy Orzeszkowej • 9
- Rozdział drugi
- Wiktoriańska kultura naukowa a pozytywizm polski. Piotr Chmielowski
- o Johna Tyndalla Mowie do Brytyjskiego Towarzystwa Rozwoju Nauk
- (The Belfast Address, 1874) • 31
- Rozdział trzeci
- W służbie prawdy i postępu. Ideał antropologiczny uczonego (mężczyzny)
- we wczesnej publicystyce „Przeglądu Tygodniowego” • 55
- Rozdział czwarty
- Oblicza konieczności. Szkic o metafizycznych i etycznych poglądach
- Elizy Orzeszkowej • 77
- Rozdział piąty
- Destrukcja realizmu („naiwnego”). Teoriopoznawcze i metafizyczne
- motywy Dumań pesymisty Aleksandra Świętochowskiego • 103
- Rozdział szósty
- Jeszcze o wykładzie metafizycznym w Emancypantkach
- Bolesława Prusa • 127
- Nota bibliograficzna • 155
- Indeks nazwisk • 157
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)