Antropologia kulturowa. Cz. 1, Kultura obyczajowa początku XXI wieku
Druga część podręcznika Antropologia kulturowa, zatytułowana:"Kultura obyczajowa początku XXI wieku" ukazuje proces zmian i ciągłości w kulturze w kontekście przeobrażeń obyczajowych. Punktem wyjścia rozważań jest kategoria ciała i cielesności, które różnie interpretowane tutaj ukazane są w aspekcie uwarunkowań w kulturze obyczajowej.W strukturze treści rozdziałów, co jest
nowością, uwidacznia się podział związany z kategoriami kultury (kultura bytu, społeczna, duchowa). Rozdział pierwszy dotyczy głównie współczesnego kultu ciała, młodości, wzorów kobiet i mężczyzn, praktyk związanych z higieną i troską o urodę, dotyczące mody, ubioru i zdobienia ciała.Rozdział drugi dotyczy obyczajowości związanej z zagadnieniami bytowymi, m.in. potrzeba schronienia, bezdomności i emigracji zarobkowej, odżywiania i obyczajowości kształtowanej przez supermarkety. Rozdział trzeci dotyczy obyczajowości związanej z zaspokojeniem wartości witalnych: zdrowia i seksu. Porusza m.in. problem otyłości i anoreksji, różnorodnych zachowań seksualnych, problem trzeciej płci i homoseksualizmu.Rozdział czwarty traktuje o reliktach obyczajowych, związanych np. z rekreacją, formami życia społeczno-rodzinnego i towarzyskiego. Jest tu mowa o targach i jarmarkach, turniejach rycerskich, zwyczajach łowieckich, Ochotniczej Straży Pożarnej, a także o domowych formach życia towarzyskiego, o reliktach kultury szlacheckiej i żydowskiej.Rozdział piąty traktuje o obyczajowości religijno-świeckiej typu renesansu egzorcyzmów i pielgrzymek oraz nowych zjawisk dotyczących pochówku ludzi i zwierząt oraz zmian występujących w religijności wiernych i w życiu instytucji Kościoła.Rozdział szósty dotyczy obyczajowości młodego pokolenia. Są to zarówno zachowania patologiczne jak i godne uznania.Rozdział siódmy dotyczy obyczajowości życia artystycznego, naukowego i politycznego. Całość kończą rozważania dotyczące globalnego charakteru ponowoczesnej obyczajowości kreowanej przez media.
Zobacz pełny opisOdpowiedzialność: | Janusz Gajda. |
Hasła: | Kultura - socjologia Obyczaje Naród - socjologia Europa - kultura Podręczniki akademickie |
Adres wydawniczy: | Kraków : Impuls, 2008. |
Opis fizyczny: | 201 s. ; 24 cm |
Uwagi: | Bibliogr. s. 195-201. |
Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
Dodaj recenzje, komentarz |
- Wprowadzenie
- Ciało jako praźródło kultury obyczajowej – istota, uwarunkowania, typologie, funkcje
- 1. Ciało i cielesność (w aspekcie antropologii biologicznej a antropologii filozoficznej i pedagogiki) jako praźródło i płaszczyzna kształtowania się obyczajowości
- 2. Istota kultury obyczajowej i jej uwarunkowania
- 3. Zwyczaje, obyczaje, obrzędy, rytuały – określenie pojęć i ich typologii
- Znaczenia pojęć.
- Typologia obyczajów i obrzędów
- 4. Funkcje obyczajowości
- Rozdział I. Obyczajowość dotycząca cielesności człowieka
- 1. Kult ciała i młodości a starość
- 2. Dominujące wzory kobiety i mężczyzny
- 3. Praktyki związane z higieną i troską o urodę
- 4. Modny ubiór
- 5. Tatuaż – moda czy ekstremalna potrzeba zmiany wyglądu ciała?
- 6. Piercing – jedna z najstarszych form obyczajowych zdobienia ciała
- Rozdział II. Obyczajowość związana z potrzebami bytowymi człowieka
- 1. Obyczajowość związana z zaspokajaniem potrzeby schronienia
- 2. Bezrobocie, bezdomność i emigracje zarobkowe
- 3. Tradycja i nowoczesność w sposobie odżywiania
- 4. Współcześni konsumenci i ich obyczajowość kształtowana przez supermarkety i centra handlowe
- Rozdział III. Obyczajowość dotycząca wartości witalnych (zdrowie i seks)
- 1. Nowe obyczaje związane z troską o zdrowie
- Praktyki obyczajowe związane z troską o zdrowie
- 2. Otyłość
- 3. Obyczajowość związana z seksem
- Seks zimny, gorący i ludyczny
- Seks płatny i nietypowy
- 4. Trzecia płeć
- 5. Manifestowana i ukrywana obyczajowość homoseksualizmu
- Rozdział IV. Społeczne oblicza obyczajowości świeckiej
- 1. Relikty obyczajowe historycznych kultur w Polsce
- Relikty kultury szlacheckiej
- Echa obyczajowości żydowskiej
- 2. Zanikające formy współczesnej obyczajowości
- Jarmarki, targi, stragany odpustowe – relikty zanikającej obyczajowości?
- Obyczajowość kultywowana przez Ochotniczą Straż Pożarną
- 3. Współczesne zwyczaje i obyczaje związane z hobby i rekreacją
- Turnieje rycerskie
- Żeglarstwo
- Zwyczaje łowieckie
- 4. Domowe formy świeckiego życia towarzyskiego
- 5. Clubbing jako nobilitująca forma życia towarzyskiego młodzieży
- 6. Plotka w życiu towarzyskim
- Rozdział V. Współczesna obyczajowość o charakterze religijno-świeckim
- 1. Renesans zarzuconej obyczajowości religijnej
- Egzorcyzmy
- Pielgrzymki
- 2. Zmiany w obyczajowości świąteczno-religijnej
- Zmiany w obyczajach i obrzędach tzw. świąt nakazanych
- 3. Współczesna obyczajowość związana ze świeckim świętowaniem
- Karnawał
- Andrzejki
- Mikołajki
- 4. Stare i nowe formy obyczajowe czczenia pamięci osób i „naszych młodszych braci”
- Święto zmarłych a Halloween
- Pojednanie człowieka z naturą (cmentarze dla zwierząt)
- 5. Zwyczaje i obrzędy przejścia
- Narodziny dziecka, chrzest i I Komunia
- Obrzędowość ślubna i weselna
- Zaręczyny
- Ceremonie ślubne i związane z nimi najnowsze zwyczaje
- Wesele
- Obyczaje związane ze śmiercią i pochówkiem
- Rozdział VI. Obyczajowość młodego pokolenia jako poszukiwanie własnej drogi
- życiowej (od ideałów do patologii)
- 1. Współczesny savoir-vivre i zasady komunikacji niewerbalnej
- Pozdrowienia i zwroty grzecznościowe
- Zasady komunikacji niewerbalnej
- 2. Dawne ideały i wzory zachowania w nowej szacie
- Ideały i obyczajowość harcerzy
- Wspólnoty religijne
- New Age jako alternatywna wizja życia
- 3. Zachowania patologiczne pod wpływem używek w subkulturach młodzieżowych
- Zachowanie pod wpływem używek
- Patologiczne zachowania w subkulturach młodzieżowych
- 4. Obyczajowość kultywowana i kreowana przez szkoły i uniwersytety oraz placówki kultury
- Rozdział VII. Obyczajowość życia artystycznego, naukowego, politycznego i religijnego
- 1. Zwyczaje i obyczaje w środowisku artystycznym i naukowym
- Układanie stosunków interpersonalnych w pracy
- Premiera teatralna i towarzyszące jej zwyczaje
- Jubileusze, benefisy i inne wyrazy uznania
- Nasilające się zjawiska patologii w życiu naukowym
- 2. Populizm i koniunkturalizm jako główne cechy obyczajowości w życiu społeczno-politycznym
- 3. Trudne problemy Kościoła i zmian w religijności wiernych
- Synkretyzm ponowoczesnej religijności
- Religia(e) – między fundamentalizmem a liberalizmem
- Różne oblicza religijności i towarzysząca im obyczajowość
- Wielkopańskość stylu życia duchownych
- Zmiany w Kościele i obrzędowości pod wpływem różnorodnych nurtów rewizjonistyczno-reformatorskich i charyzmatycznych
- Podsumowanie
- Globalny charakter ponowoczesnej obyczajowości kreowanej przez media
- Polecane lektury uzupełniające
- Bibliografia *
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)